De woningnood is hoog; regiogenoten, deskundigen en politieke partijen hebben er een eigen kijk op
Een van de belangrijkste verkiezingsthema's volgens de inwoners van onze regio is 'wonen'. Daarover ging de eerste aflevering van Stemlokaal en wij zetten de standpunten per gemeente op een rij.
In de aflevering van Stemlokaal over wonen staan we stil bij de woningnood in de regio. Hoogleraar Peter Boelhouwer licht de problematiek toe en projectontwikkelaar Anne Heijmans vertelt hoe zij een steentje bijdraagt aan de oplossing. Beiden hebben ook een oproep aan de politiek.
Daarnaast gingen we de straat op om de kiezers te vragen wat zij ervan vinden. Onder de aflevering staan per gemeente de samenvattingen van de woonstandpunten van de partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Je kunt op ze stemmen op 14, 15 en 16 maart. Meer weten? We hebben ook afleveringen en samenvattingen gemaakt over Onderwijs en Innovatie, Vergroening en Verduurzaming, Zorg en Economie en Bereikbaarheid (volgt).
Westland
CDA: Extra geld voor meer sociale woningen. Meer bouwen voor starters en ouderen. Stimuleren van innovatieve woonconcepten. Hoger bouwen dan tot nu toe gewend op locaties waar dit kan in combinatie met een parkachtige omgeving. Nette huisvesting voor arbeidsmigranten; ondersteunen proef voor huisvesting bij bedrijven.
CU/SGP: Via anti-speculatiebeding, zelfbewoningsplicht en doelgroepenverordening moeten goedkope koopwoningen beschikbaar blijven voor wie ze bedoeld zijn. Veel meer ruimte voor alternatieve woonvormen zoals tiny houses en woonboten om te voorkomen dat jongeren Westland verlaten. Voor senioren meer levensloopbestendige en betaalbare woningen en bouwen rond woon-zorg zones in de verschillende kernen. Voorstander van woonzorginitiatieven waarbij mensen elkaar ondersteunen, zoals in een 'knarrenhof'. Meer tijdelijke woningen bouwen voor onder meer arbeidsmigranten.
D66: Meer ruimte voor (betaalbare) woningen. Daarbij is vasthouden aan de hoeveelheid glastuinbouwareaal niet heilig en moet er gestapelde bouw komen waar dat mogelijk is. In Woonvisie moet meer aandacht komen voor bouwen voor starters. In beginsel geen voorstander van huisvesten van arbeidsmigranten op het terrein van de ondernemer. Meer flexwoningen.
FVD: Meer betaalbare woningen bouwen, primair voor de lokale bevolking. Inwoners hebben voorrang bij sociale huur of sociale koop, geen voorrang voor statushouders. Geen horizonvervuilende hoogbouw en lelijke architectuur. Stimuleren van generatie- en kangoeroewoningen. Nieuwe woonwijken moeten oog hebben voor natuur, lokale identiteit en menselijke maat.
GemeenteBelang/GBW: Kleinere bouwplannen in alle kernen. Ruimte vinden door herbestemming van gebouwen, verplaatsen van bedrijven uit woongebieden en verplaatsen of reconstructie van glastuinbouw aan randen van dorpen. Bouwtempo afstemmen op groei 'eigen' bevolking. Geen woontorens, maximale bouwhoogte 12 tot 15 meter. Betaalbare woningen voor jongeren en passende woningen voor ouderen. Sociale koop als alternatief voor sociale huur.
GroenLinks: Meer appartementen voor ouderen in de kernen. Flink bouwen voor jongeren en dat betaalbaar houden door kleiner en/of hoger te bouwen. Experimenteren met nieuwe woonvormen. Nieuwbouwbeleid richten op bouwen onder de 170.000 euro. Leegstaande panden mogelijk tijdelijk als woonruimte gebruiken. Meer sociale huur- en koopwoningen, maar in balans voor gezonde wijken. Huisvesting arbeidsmigranten binnen en rondom de kernen en onder strikte voorwaarden kleinschalig bij tuinbouwbedrijven.
LPF: Eerlijke toewijzing voor Westlandse woningzoekenden bij sociale huur en nieuwe koopwoningen. Een stimuleringsregeling voor doorstroming. Stimuleren van meergezinswoningen en kangoeroe-woningen, waarin meerdere generaties dichtbij elkaar wonen. Inbreiding in plaats van uitbreiding van de kernen. Hoogbouw niet schuwen op plekken waar dat verantwoord is. Waar mogelijk afspraken over projecten met vooral dure woningen openbreken ten gunste van meer betaalbare woningen. Huisvesting arbeidsmigranten bij de kwekers. Statushouders géén voorrang geven.
PvdA: Meer levensbestendige, goedkope woningen en meer middenhuur (750 - 950 euro) bouwen. Ruimte voor experimentele woonvormen zoals woon- en leefgroepen. Niet bouwen in de (potentieel groene) gebieden tussen de kernen. Verkoopverbod op sociale woningen zolang er geen vervangende nieuwbouw in dezelfde huurklasse is. Versneld kleinere (tijdelijke) woningen bouwen en die niet voorbehouden aan specifieke doelgroepen.
VVD: Meer woningen bouwen waar Westlanders behoefte aan hebben. Woningzoekenden met economische of maatschappelijke binding met Westland voorrang geven bij toewijzing. Bouw de hoogte in waar dit kan én past binnen straatbeeld. Inzetten op creatieve oplossingen zoals woonboten, woonstudio's en tiny houses. Aanbod van koop en huur in middensegment moet omhoog. Voorkeur voor kleinschalige collectieve woonvormen voor arbeidsmigranten, wonen op terrein van het bedrijf moet mogelijk zijn.
Westland Verstandig/WV: Gemeentelijk woningbedrijf. Meer sociale huur- en koopwoningen, sociale huur alleen voor Westlanders. Geen hoogbouw in de kernen, alleen waar dat past; hoger dan 5 verdiepingen alleen op plekken als Wateringen-Noord en naast Horti Campus. Meer levensloopwoningen ouderen en flexwoningen voor jongeren, starters en spoedzoekers. Statushouders slechts in tijdelijke behuizing. Arbeidsmigranten alleen bij ABC-terrein, Horti Campus en bij de bedrijven.
Midden-Delfland
CDA: Ontwikkeling van seniorenwoningen om de doorstroom te bevorderen. Meer gemengde woonvormen, bestaande uit woningen voor startende allenstaanden en stellen én kleinschalig wonen voor ouderen. Nieuwbouw binnen de dorpskernen en dus niet in het groene buitengebied. Grond die in bezit is van de gemeente zoals De Kreek in Den Hoorn, moet hiervoor worden ingezet. Herontwikkeling van bestaande locaties (en van vrijkomende bedrijfslocaties) behoort tot de mogelijkheden. Wellicht kunnen constructies waarbij de grond in erfpacht uitgegeven wordt, tegen een marktconforme prijs, bijdragen aan betaalbare woningen. Door de grond in erfpacht uit te geven in plaats van te verkopen wordt de aankoopprijs van een woning lager.
ChristenUnie: Bouwen buiten de dorpsgrenzen is ongewenst, net als het vervangen van openbare ruimte door woningen. Toekomstgericht woningbeleid voeren om de woningmarkt te stimuleren. Het woningbeleid moet gericht zijn op kansen voor starters en jonge gezinnen, waardig wonen voor ouderen en op betaalbaar en duurzaam wonen voor iedereen. Ook moet het beleid aansluiten op de verscheidenheid in de behoeften binnen de drie dorpen en wensen van de inwoners. In Schipluiden is behoefte aan woningen voor starters (inclusief startende gezinnen) en seniorenwoningen. Hetzelfde geldt voor Maasland. Het woonaanbod in Den Hoorn sluit redelijk goed aan bij de bevolkingssamenstelling. Wel zijn er onvoldoende betaalbare koopwoningen.Kijken naar de mogelijkheden van startersleningen en erfpacht (de koper koopt alleen de woning en niet de grond) om starters meer kansen te geven op de woningmarkt. Om de doorstroming op de woningmarkt te bevorderen wooncoaches of doorstroompremies inzetten.
D66: Bij woningbouw de accenten verleggen naar het bouwen van huur- en koopwoningen voor starters en zorgen dat ouderen kunnen doorstromen, waardoor er meer betaalbare woningen beschikbaar komen voor starters en gezinnen. Niet bouwen in het groen en een eerlijk aandeel van Midden-Delfland in de huisvesting van statushouders. Grenzen stellen aan het beleggen in meerdere woningen.
Mijn Partij: Meer starterswoningen bouwen, bijvoorbeeld met een ruime woonkamer en twee slaapkamers, naast toilet, douche en keuken in samenspraak met jongeren. De bedoeling is dat deze woningen ook starterswoning blijven. Er komen beperkingen aan de uitbreidbaarheid om doorstroming te bevorderen. Naast meer starterswoningen moeten er ook meer specifieke woningen komen voor senioren, om de doorstroming te bevorderen. Steun voor initiatieven als de knarrenhof. Een mogelijkheid is om leegkomende boerderijen om te bouwen tot appartementen, of groepswoningen. Of hier gebruik te maken van collectief particulier opdrachtgeverschap en particulier opdrachtgeverschap. Hiermee komt er meer variëteit in het woningaanbod, passend aan de wensen van de eigenaren.
OGP Niet bouwen in het groene buitengebied. Om in de dorpen meer woningen te kunnen bouwen, moeten er minder parkeerplaatsen worden aangelegd. Daarom moet ook worden geïnvesteerd in deelmobiliteit. Tijdelijke woningen kunnen op sommige plekken worden toegestaan: bijvoorbeeld tiny houses op braakliggende terreinen. Ook moeten woningen worden gerealiseerd voor nieuwkomers en statushouders. Tijdelijke, persoonsgebonden mantelzorgwoningen worden mogelijk gemaakt. Met tijdelijk maatwerk aan specifieke doelgroepen druk verlichten op de reguliere woningmarkt.
PvdA: Niet bouwen in het buitengebied. Omdat ruimte in de dorpskernen schaars is, moeten er minder grote, dure woningen in de dorpen gebouwd worden: die nemen de ruimte in van meerdere goedkopere woningen. De huidige woningvoorraad kan echter wel aangepast en vernieuwd worden, waarbij gestreefd wordt naar het maximaliseren van het aantal betaalbare woningen. Door goede doorstroommogelijkheden, bijvoorbeeld naar appartementen bij zorginstellingen, komen bestaande woningen weer beschikbaar voor jonge gezinnen. Tegen het plaatsen van tijdelijke woningen, zoals de containers voor de statushouders in Den Hoorn vanwege kwaliteit en woongenot.
VVD: Tegen bouwen in het groen, maar op de locaties die nog beschikbaar zijn in de dorpen zelf. Ook het eventueel verplaatsen van bedrijven die veel ruimte innemen naar industrieterreinen als de Harnaschpolder is een optie om nieuwe ruimte te creëren. Bouwen voor voornamelijk eigen inwoners en dan met name starters, middeninkomens en ouderen.
Maassluis
CDA: Veel starterswoningen bouwen voor jongeren en jonge gezinnen en meer appartementen en studio's. De Woonvisie uit 2019 wordt uitgevoerd. Minimaal 500 woningen bouwen. Splitsen van woningen en verhuur onder voorwaarde dat de woningeigenaar zelf in eigen deel van de woning blijft wonen voor meer woonruimte. Omvormen van overbodige bedrijfspanden naar woningen. Ruimte bieden in bouwprojecten en bestaande wijken voor wonen met zorg. Doorstroming bevorderen en scheef wonen tegengaan met bijvoorbeeld wooncoach. Iedereen die in Maassluis een huis verhuurt, is verplicht een verhuurdersvergunning aan te vragen ook voor bestaande contracten. Bij misstanden verhuurdersvergunning intrekken.Voldoende geschikte woningen voor ouderen waar zij zelfstandig kunnen wonen, met zorg, hulp en ontmoeting thuis en dichtbij.
ChristenUnie: Woonverplichting bij nieuwbouw, zodat huisjesmelkers niet alles kunnen opkopen. Bescherm huurders en particuliere kopers beter met verhuurvergunningen. Zo kan de gemeente ook toeristische verhuur beter. In de woonvisie komen noodzakelijke maatregelen te staan voor een gezonde woningmarkt en woningcorporaties, huurdersverenigingen, wijkvertegenwoordigers en verenigingen van eigenaren krijgen prominente rol bij het opstellen. Het eigen-woning-bezit dient gestimuleerd te worden. De sociale woningverhuur houdt mensen arm en afhankelijk. Wooncoach zorgt voor betere doorstroming ouderen. Woningeigenaren krijgen hulp bij levensloopbestendig maken van hun woningen.
D66: Niet bouwen in het groen en in Midden-Delflandgebied. Binnenstedelijk bouwen, extra woningen voor starters, bedrijfspanden en kantoren omvormen tot woningen. Doorstroming bevorderen en zelfbewoningsplicht voor betaalbare woningen. Bouwen aan gemengde wijken en een evenwichtig woningaanbod. Aandacht voor nieuwe woonvormen en bij hoogbouw voor levendigheid op de begane grond.
Forum voor Maassluis: Iedereen moet zich veilig voelen in eigen huis en de buren kennen. Huisvesting, leefbaarheid, veiligheid en bereikbaarheid zijn belangrijke punten voor fijn wonen in Maassluis. Vernielers krijgen direct de rekening en er zou een nachtboa moeten komen.
GroenLinks: Bij nieuwbouw komen er minimaal 35 procent sociale huurwoningen, en 20 procent betaalbare koopwoningen en middeldure huurwoningen.'Dichter' bouwen: meer (kleinere) woningen per project, en waar mogelijk meerde hoogte in. Woningbouwprojecten zo snel mogelijk uitvoeren. Nieuwe woningen worden beter afgestemd op de woonwensen van verschillende doelgroepen. Meer woningen voor jongeren, alleenstaanden en ouderen. Denk aan studio's, tiny houses of een 'knarrenhof'. Zelfbewoningsplicht en een antispeculatiebeding tegen huisjesmelkers en beleggers. Het uitbuiten van huurders moet worden aangepakt. Investeren in gemengde wijken. Woningcorporaties moeten sloopflats langer aanhouden voor tijdelijke verhuur van leeggekomen woningen. Sloop alleen toestaan als er minstens zo veel woningen voor terugkomen. Waar mogelijk worden lege bedrijfs-, winkel- en kantoorpanden omvormen tot woningen.
Leefbaar Maessluys: Meer woningen bouwen voor starters en middeninkomens. Tientallen studentenwoningen realiseren. Opkoopbescherming en anti-speculatiebeding invoeren. Zelfbewoningplicht uitbreiden. Geen voorrang voor statushouders op sociale huurwoningen. Aanbod sociale huurwoningen tot minimaal 40 procent opvoeren. Jong en oud samenvoegen in wooncomplexen. Meer aandacht voor erfgoed en mooie architectuur. Bouwen van een laatste woontoren langs de Waterweg. Koningshoekzone herstructureren.
Maassluis Belang: Bouwen, bouwen, bouwen is de enige oplossing voor de woningnood. Doorstroming bevorderen. Onderzoek doen naar mogelijkheid tot bouwen van starterswoningen van 60 m2, zowel huur als koop. Toename van woningen moet niet zorgen voor overlast. Wijken moeten goede ontsluiting, parkeergelegenheid en speeltuinen hebben.
PvdA: Bouwen voor inwoners en niet voor winst van beleggers en projectontwikkelaars. In de toekomst is 38 procent van de woningen sociale huurwoning. In nieuwbouwprojecten minimaal 15 procent middeldure huurwoningen (met een huurprijs tot max. 1.050 euro per maand) en 15 procent betaalbare koopwoningen (tot de NHG grens en ook woningen daaronder). Meer woningen voor inwoners met een bescheiden inkomen, zoals starters, maar ook meer woningen voor ouderen en doorstroming blijven bevorderen. Voor elke gesloopte sociale huurwoning komt er een terug. Bij nieuwbouwprojecten van particuliere ontwikkelaars termijn instellen wanneer de huizen moeten staan. Meer gestapeld bouwen en doorstroming van senioren blijven bevorderen ook met kortingsregeling tegen hoge huurverschillen.
VSP: Pact Wonen uitvoeren. Minstens 35 procent sociale huur in nieuwbouwprojecten, toepassen Maassluise model. Woningvoorraad afstemmen op inwoners en vooral starters en senioren. Geschikte huisvesting voor kwetsbare doelgroepen, stimuleren van geclusterde, kleinschalige woonvoorzieningen en kangoeroewoningen. Flatcoaches in een aantal complexen die bewoners helpen bij opzetten van activiteiten, maar ook snel kunnen reageren op behoeften of problemen. Verder voorbereiding van sanering gebied Sluispolder-Oost en een kritische beoordeling van bouwprojecten.
VVD: Meer bouwen in Maassluis, in alle segmenten. Doorstroming op de woningmarkt bevorderen door het kopen in het hogere segment te stimuleren, door goedkoper te bouwen zodat starters vanuit huur sneller doorstromen naar koop. Daarvoor de starterslening verhogen en huurwoningen verkopen. Niet meer dan 30 procent sociale woningen in Maassluis. Ook omdat de gemeente maximaal 25 procent van alle sociale huurwoningen mogen toewijzen aan eigen inwoners. Meer binnenstedelijk bouwen en ontwikkelen en dat mag niet ten koste gaan van het woongenot en de infrastructuur. Nieuwbouw kan alleen als er ook een goede ontsluiting is voor het verkeer in en uit Maassluis en omgeving. Op dit moment is het duur wonen in Maassluis, te duur. Maassluis moet van de top 5 procent duurste gemeenten binnen aantal jaar tot de 50 procent goedkoopste behoren.
Hoogleraar Peter Boelhouwer sprak in de ochtendshow met Dennis van Schie over de woningmarkt in de regio: