Hoogheemraad over waterkwaliteit: 'Beeld van we zijn er bijna, dat heb ik niet'
Het gebruik van het verboden bestrijdingsmiddel dichloorvos eind 2023 door een tuinder in Westland houdt de gemoederen nog steeds bezig. Het in augustus door het Hoogheemraadschap van Delfland gemelde feit dat de norm 6.000 keer is overschreden, heeft veel schrik ingeboezemd. De kwestie is deze vrijdagavond onderwerp van gesprek in het tv-programma Aan Tafel van de WOS.
Geconfronteerd met de grote normoverschrijding, zegt hoogheemraad Stijn van Boxmeer: "6.000 keer de norm komt niet vaak voor. Ik ben nu één jaar hoogheemraad. Er is één keer 13.200 keer de norm overschreden, maar dit is wel nummer 2 als het gaat over het aantal keer van de overschrijding." Toch vindt hij dat niet in eerste instantie gekeken moet worden naar volumes, ook al is 6.000 keer wel heel erg veel. "Maar dat kun je niet uitdrukken in milligram", verklaart Van Boxmeer
Wat dacht Adri Bom, voorzitter van Glastuinbouw Nederland, toen zij dat nieuws te horen kreeg? "Ja, slecht. Waardeloos. Kijk, ze zeggen altijd 'vertrouwen komt te voet en gaat te paard'. Dat is ook met de reputatie van een sector. Je bent elke dag met heel veel telers hard aan het werk om dat imago goed te houden, op allerlei vlak. En dan één zo'n bericht, dat is echt heel jammer."
'Niet idee dat moedwillig wordt geloosd'
Van Boxmeer: "Er zijn in deze zaak twee aspecten. Eén is: je mag de stof helemaal niet gebruiken. Dus het argument van 'mijn kas is niet lek' gaat voor mij überhaupt al mank. En twéé is: wij zien in de metingen dat de emissieloze kas toch niet zo emissieloos is als wij denken."
Binnen Delfland zijn er 26 polders met glastuinbouw. "Van 4 ervan zouden we kunnen zeggen dat ze schoon zijn. Dat wil ook zeggen: 22 niet." Hij heeft niet het idee dat er moedwillig geloosd wordt. "Dus het lekt weg."
"Zorg dat de kas dicht is. Dan kunnen er gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. En die zijn ook wettelijk toegestaan. Wij als hoogheemraadschap zeggen: zodra ze in de sloot zijn, noemen wij ze pesticiden. Want daar horen ze niet. En hun werking in de sloot is nog precies hetzelfde als waarvoor zij zijn ontworpen."
Zwemmers
Over het eventuele gevaar voor zwemmers in een verontreinigde sloot, zegt Van Boxmeer "dat we aan de GGD moeten vragen hoezeer dat zorgwekkend is". Vervolgens merkt hij op, dat er het hele jaar door spullen in het water worden aangetroffen. "Wij praten dan over toxiciteit. En dat is dan meestal een cocktail van stoffen die niet boven de norm uitgekomen zijn. Die zijn ook heel slecht", waarbij hij herinnert aan de 22 polders die een toxiciteit hebben die te hoog is volgens de norm.
"Ik denk dat de gemeente ook nog dingen kan doen, maar niet in de handhavende sfeer zoals wij en de NVWA dat hebben gedaan. De gemeente zelf stuurt de Omgevingsdienst aan." De processen verbaal worden nu beoordeeld door het Openbaar Ministerie. Over de locatie van de betrokken kweker wordt nu niks gezegd. Het enige dat Van Boxmeer deze week in een commissie van het hoogheemraadschap kwijt wilde, is dat het om "een reguliere tuinder" gaat.
Biologische middelen
Adri Bom werpt op dat het aantal bestrijdingsmiddelen heel hard afneemt. "Wij willen eigenlijk helemaal van die chemie af, en over naar meer biologische middelen. Maar die moeten dan wel beschikbaar zijn." Ze wijst ook op het inzetten van insecten in een kas, "zodat die chemie helemaal niet nodig is".
"Wij moeten zorgen dat die kassen wel lekdicht zijn voor de teelten waarbij dat kan. Maar niet alle teelten zijn in substraten en op tafels. We hebben natuurlijk ook nog grondteelten", bespiegelt Bom.
Als voorzitter van Glastuinbouw Nederland wijst zij ook op het inzetten van watercoaches bij de tuinders. "We zijn natuurlijk steeds meer en meer bezig met recirculeren van water. Daar kun je echt nog grote stappen maken. We zijn al jaren bezig. Dus je zit ook eigenlijk in de laatste procenten om het helemaal dicht te krijgen", zegt Bom. "Maar het gaat niet snel genoeg. Dus dat is een grote frustratie van het waterschap, denk ik, maar van onszelf ook."
Van Boxmeer reageert: "Het beeld van 'we zijn er bijna', dat is niet het beeld dat ik heb. Als wij 4 van de 26 polders kwalificeren als 'schoon', dan denk ik: we zijn er nog ver vanaf en er moet hard aan gewerkt worden."
Tijdelijke sluiting
"Zou zo'n kweker tijdelijk, in afwachting van het onderzoek, gesloten moeten worden?", wilde interviewer Rob Veenman weten.
Van Boxmeer: "Nou, ik benoem het nu even als een dilemma. Want was het zo makkelijk geweest, dan hadden we het gedaan. En dat kwam natuurlijk ook ter sprake bij de gemeenteraad: kun je het bedrijf niet gewoon even sluiten, net zoals een drugspand dat overlast geeft? Nou, dat kan dus niet."
Het hele gesprek met Stijn van Boxmeer en Adri Bom zie je vrijdagavond vanaf 18.00 uur in de talkshow Aan Tafel. De uitzending is daarna ook te bekijken via Uitzending Gemist op WOS.nl.