2.800 Vestia-woningen naar andere corporaties: Onderhoudsplannen liggen klaar, kortere lijnen voor huurders

Ruim 2.800 voormalig Vestia-huurders in Westland krijgen vanaf vandaag te maken met een nieuwe huisbaas. Voortaan betalen ze hun huur aan Arcade, de Wassenaarsche Bouwstichting, Wonen Midden-Delfland of Wonen Wateringen.

De vier corporaties zijn sinds 1 januari feitelijk al eigenaar van de woningen, maar de afgelopen maanden moesten huurders met hun vragen nog bij Vestia zijn. Nu zijn de corporaties ook daadwerkelijk het aanspreekpunt.

Financieel zwaar weer

Even terug naar het begin. Vestia verkeert sinds het voorjaar van 2012 in financieel zwaar weer. In 2019 besluit de corporatie zich alleen nog maar te richten op haar 'kerngemeenten' Delft, Den Haag, Rotterdam en Zoetermeer. In het bezit in de andere gemeenten - behalve Westland ook Barendrecht, Bergeijk, Brielle, Pijnacker-Nootdorp en Zuidplas - wordt buiten het reguliere onderhoud amper meer geïnvesteerd en moet worden verkocht.

Op nadrukkelijk verzoek van de overheid wordt ervoor gekozen om het vastgoed aan te bieden aan collega-corporaties. Zo wordt voorkomen dat de circa 10.000 woningen naar private partijen gaan en daarmee uit de sociale sector verdwijnen.

In mei van dat jaar krijgen de twee Westlandse corporaties (Arcade en Wonen Wateringen) een brief om in gesprek te gaan over de verkoop, net als een aantal andere corporaties uit de regio. Wonen Midden-Delfland wordt in eerste instantie niet uitgenodigd, maar meldt zich zelf bij Vestia.

Uiteindelijk gaan de vier corporaties in gesprek, een traject dat anderhalf jaar duurt. Om niet met elke corporatie afzonderlijk afspraken te hoeven maken, wordt gewerkt met twee 'coalities' die samen optrekken: Arcade/Wonen Midden-Delfland en Wassenaarsche Bouwstichting/Wonen Wateringen.

De eerste maanden, tot en met eind 2019, worden gebruikt om elkaar te leren kennen en uit te maken wie welk aandeel van het woningbestand zal kunnen krijgen. In het eerste half jaar van 2020 wordt vervolgens gekeken naar zaken als bijvoorbeeld de staat van de woningen, om zo ook de waarde te kunnen bepalen. In verband met de aangekondigde verhoging van de overdrachtsbelasting per 1 januari 2021 van 2 naar 8 procent komt het overnametraject na de zomer in een stroomversnelling.

Afgelopen december wordt de zaak beklonken: 1.212 woningen gaan naar Arcade, 340 naar Wonen Midden-Delfland, 752 naar Wassenaarsche Bouwstichting en 550 naar Wonen Wateringen. Behalve de woningen wordt ook ander vastgoed overgenomen.

Bovenstaande kaart is alleen te zien op WOS.nl. Gebruik je de gratis WOS-app? Klik dan hier.

Onderhoud

Maar met wat voor woningen krijgen de corporaties nu precies te maken? Bewoners uit de Van der Goesstraat in Honselersdijk klaagden bijvoorbeeld eerder tegen de WOS over 'slecht onderhoud' door Vestia.

De vier corporaties hebben voorafgaande aan de overname zelf uitgebreid onderzoek laten doen naar de staat van de huizen. Daadwerkelijk achterstallig onderhoud zien ze overigens niet. "Vestia heeft er voor gezorgd dat de woningen heel en veilig zijn. Het zijn gebouwen die technisch voldoen", weet Ferry van der Pal, directeur-bestuurder bij Wonen Wateringen. "Je ziet wel dat zij een ander beleid hebben gevoerd, dingen zijn later gebeurd en minder intensief." De corporaties zien dat bijvoorbeeld het schilderwerk op een aantal plaatsen weer een beurt nodig heeft. Ook op het gebied van duurzaamheid kan nog het een en ander worden verbeterd. Volgens Arcade moeten er op een aantal plekken aanpassingen gedaan worden liftinstallaties en enkele hydrofoorinstallaties worden vervangen.

Bij de corporaties zijn ook al diverse projecten in voorbereiding om zaken op te lossen. Zo wil de Wassenaarsche Bouwstichting deze maand de aanbesteding starten voor de eerste onderhoudsklussen, waarbij het vooral gaat om schilderwerk. Daarnaast is de corporatie een verduurzamingsproject in de Honselse Van der Goesstraat aan het voorbereiden.

Een woordvoerder van Arcade laat weten: "Dit jaar kijken wij in ieder geval naar de veiligheid en gezondheid in de woningen, waarbij alle installaties van de woningen en de complexen worden gecontroleerd en zo nodig aangepakt."

Ook Wonen Midden-Delfland heeft al plannen klaarliggen. "We hebben nu al alles voorbereid om dit jaar ongeveer negentig cv-ketels te vervangen die achttien jaar of ouder zijn. Ook gaan we bij een aantal complexen, waar de door het weer belaste gevels het schilderwerk erg slecht is, dit jaar nog schilderen", weet Jannie van den Berg, manager Vastgoed bij Wonen Midden-Delfland. "Wij hadden daar dit jaar ook financiële ruimte voor gereserveerd. Het is niet meer dan redelijk om daar dit jaar in te investeren."

Tekst gaat verder onder de foto.

Deze Vestia-woningen worden overgedragen aan Arcade. Arcade

Kortere lijnen

Voor huurders zal veel hetzelfde blijven: ze behouden hun huurovereenkomst met alle rechten en plichten. Sommige dingen zijn wel anders. Waar Vestia in 2017 al vertrok uit het kantoor aan de Tiendweg in Naaldwijk, staan de andere corporaties letterlijk dichter bij hun (nieuwe) huurders. Arcade is gevestigd in Naaldwijk, Wonen Wateringen in Wateringen en Wonen Midden-Delfland in Maasland. De vierde corporatie houdt nu kantoor in Wassenaar, maar is bezig met een locatie in Westland, om zo makkelijker in contact te komen met huurders. Wonen Wateringen kijkt bovendien naar mogelijkheden om steunlocaties in de wijken in te richten.

De corporaties spreken dan ook over kortere lijnen. Van den Berg (Wonen Midden-Delfland): "Als het gaat om melden van reparatieverzoeken, zijn lijnen hier net iets korter. Als dingen dreigen mis te gaan, of afspraken niet worden nagekomen, weet je makkelijker waar je je verhaal kunt halen."

Tekst gaat verder onder de foto.

Voormalig Vestia-huurder in Honselersdijk krijgt een welkomstpakket van nieuwe 'huurbaas' Wonen Wateringen. Wonen Wateringen

Geen zorgen voor huidige huurders

Bij de overname hebben de vier corporaties gezamenlijk voor 528 miljoen euro aan (langlopende) leningen overgenomen van Vestia. Die leningen vertegenwoordigen de waarde van de woningen. Er is dus geen koopsom met de transactie gemoeid. Hoewel de corporaties straks een iets grotere leningenportefeuille hebben, blijven ze wel financieel gezond. De overname gaat niet ten koste van de taken die de corporaties al hebben.

Dat is ook het uitgangspunt geweest bij de gesprekken die zijn gevoerd. De plannen die er nu al liggen, zowel op het gebied van woningbouw als onderhoud en verduurzaming van huidige woningen, moeten kunnen worden uitgevoerd.

Wethouder Ben van der Stee van de gemeente Westland zei hierover eerder bij de WOS: "Er zijn vier corporaties, waardoor niet alles bij één partij terecht komt; ze verdelen het bezit. Zo hebben ze alle vier ook ruimte om te helpen bijdragen aan de Woonvisie, waarin we nog eens 1.800 extra sociale woningen willen realiseren."

Omzetten naar DAEB

Ongeveer 40 procent van de voormalige Vestia-woningen valt in het niet-DAEB (Dienst Algemeen Economisch Belang) segment. Huidige huurders merken daar op dit moment niets van, maar bij verhuizing kan de huur van deze woningen fors worden verhoogd. Op verzoek van de gemeente Westland brengen de corporaties dit aantal terug naar 20 procent, waarmee een groter deel van de woningen voor het sociale segment wordt behouden.

Heb je opmerkingen of vragen naar aanleiding van dit artikel? Of heb je tips over andere onderwerpen? Neem dan direct contact op met onderzoeksjournalist Stefan van der Meer via stefanm@wos.nl.

Dit verhaal werd mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Dtv, Omroep Venlo, Studio040 en de WOS werken gezamenlijk aan lokale onderzoeksjournalistiek.