Stadsdichter Maassluis: 'Je moet het gevoel hebben dat je iets te melden hebt'
Marleen Opschoor werd in 2022 voor een termijn van twee jaar stadsdichter van Maassluis. In die hoedanigheid schreef ze gedichten voor uiteenlopende gelegenheden. Volgende week maakt zij plaats voor een nieuwe stadsdichter. Een terugblik op haar rol en de betekenis van poëzie in een stad als Maassluis.
De poëzie van Marleen Opschoor kenmerkt zich door toegankelijkheid en herkenbaarheid. Thema's als ontmoeting en verbinding staan centraal. "Ik schrijf eigenlijk het liefst over het gewone leven, om het maar zo te zeggen." Ze richt zich op thema’s die voor veel mensen begrijpelijk en invoelbaar zijn. "Kleine momenten die in eerste instantie onopvallend lijken, maar uiteindelijk een diepere betekenis hebben. Het gaat mij erom dat een tekst je op een bepaalde manier raakt. Dat kan met woorden, maar soms ook door het ritme of door een zin die je pakt. Wat ik daar aan toevoeg, af en toe, is een bepaalde woordspeling of een dubbelzinnigheid. Die speelsheid met taal maakt het schrijven voor mij een creatief proces dat mij telkens opnieuw weet te boeien."
Twee bijzondere jaren
Opschoor kijkt met een positief gevoel terug op twee jaar stadsdichterschap. Zoals bij veel nieuwe functies begon het met een periode van zoeken naar haar plek en haar zichtbaarheid binnen de stad. "Mensen kennen je niet, dus hoe maak je jezelf zichtbaar? Ik kwam al snel met het idee om gedichten op kaarten te zetten en deze te verspreiden in de lokale horeca. Dat verraste mensen, zo van 'hey, ik bestel koffie, maar er staat een gedichtje bij'. Dit initiatief gaf mij de nodige bekendheid en zorgde ervoor dat ik door de gemeenschap en de gemeente benaderd werd voor andere opdrachten."
“Poëzie is een vorm van cultuur die bij kan dragen aan een gemeenschapsgevoel.”
Marleen Opschoor
Een van de hoogtepunten van haar tijd als stadsdichter is het raamgedicht bij de bibliotheek in Maassluis, een wens die ze al had voordat ze de functie kreeg. "Dat ik ergens in Maassluis iets mag achterlaten, op een raam, een gevel of wat dan ook, dat is heel gaaf en zorgt voor blijvende zichtbare resultaten in de stad."
Meer dan poëzie
Op de vraag wat een stadsdichter toevoegt aan de stad, benadrukt Opschoor dat een dichter een ander licht kan werpen op stadse zaken. Voor haar persoonlijk betekent dit dat ze altijd probeert te kijken naar de positieve kant van de dingen. "Het kan mensen bevestigen in hun gevoel en dat is waardevol. Door herkenbare situaties en gevoelens in woorden te vangen, kan een dichter bijdragen aan een gemeenschapsgevoel. Poëzie wordt in die zin meer dan alleen een artistieke uiting; het kan mensen verbinden en hen op een andere manier naar hun omgeving laten kijken."
Opschoor benadrukt dat cultuur, in welke vorm dan ook, belangrijk is voor een gemeenschap: "Poëzie is een vorm van cultuur die bij kan dragen aan een gemeenschapsgevoel. Volgens mij kan het werk van een stadsdichter helpen om de culturele identiteit van een stad te versterken en de inwoners dichter bij elkaar te brengen."
Tips voor nieuwe stadsdichter
De rol van stadsdichter is volgens haar dus niet alleen een artistieke uitdaging, maar vraagt ook om persoonlijke betrokkenheid en zichtbaarheid. "De nieuwe stadsdichter moet vooral zichzelf laten zien en zichtbaar zijn. Laat mensen kennis maken met jouw woordkunst en poëzie. Zichtbaarheid is essentieel om een verbinding met de gemeenschap te maken en nieuwe kansen te creëren."
“Het project is iets waar ik trots ben. Het is echt wel een toetje.”
Marleen Opschoor
Daarnaast vindt ze het belangrijk dat de nieuwe dichter een persoonlijke motivatie heeft en echt het gevoel heeft iets toe te voegen aan de stad: "Je moet het gevoel hebben dat je wat te melden hebt. Juist deze gedrevenheid zorgt ervoor dat je als dichter een betekenisvolle bijdrage kan leveren aan de stad en zijn inwoners."
Niet nog een keer
Hoewel zij met veel enthousiasme terugkijkt op haar tijd als stadsdichter, heeft ze geen ambitie om nog een keer in die rol te stappen. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is dat veel stadsthema's telkens weer terugkeren, zoals de jaarlijkse Furieade of de herdenking van 4 mei. "Ik heb daar voor m'n gevoel al zo m'n hart en ziel in gelegd. Ik maak liever plaats voor een nieuwe dichter, iemand met een frisse blik en nieuwe ideeën."
Opschoor benadrukt ook dat het belangrijk is om op het juiste moment afscheid te nemen van een functie. Ze voelt dat ze haar bijdrage heeft geleverd en dat het nu tijd is voor iemand anders om de rol op zich te nemen: "Ik vind altijd dat je op het hoogtepunt afscheid moet nemen van iets."
Monumentaal gedicht
Op verzoek van de Historische Vereniging Maassluis schreef Opschoor een gedicht ter gelegenheid van hun 40-jarig bestaan. Dit gedicht wordt zaterdag door burgemeester Jack de Vries onthuld en zal een blijvende plaats krijgen op een gevel in Maassluis. Voor haar is dit werk een bijzondere afsluiting van haar tijd als stadsdichter.
"Het project is iets waar ik trots ben. Het is echt wel een toetje", zegt Opschoor ten slotte over de eer om haar werk op deze manier achter te laten in de stad. "Uiteindelijk hebben we samen een passende gevel gevonden om het gedicht te vereeuwigen, een blijvende herinnering aan zowel het 40-jarig jubileum van de vereniging als aan mijn termijn als stadsdichter."
In oktober verschijnt er een bundel met alle gedichten uit de stadsdichtersperiode van Marleen Opschoor. Bij interesse kan er alvast een exemplaar gereserveerd worden via mijmertijd@gmail.com. Eerder verscheen haar debuutbundel Dichtpuntjes (januari 2022) en haar bundel Bloemrijk (september 2023). Onder de naam Mijmertijd op Social Media is meer werk van Marleen terug te vinden.