Wijkagent Charlotte Aalbers: 'Ik stond altijd te stuiteren als ik mee mocht'

Niet iedereen kent de wijkagent, en de wijkagent kent niet iedereen. Charlotte Aalbers is digitaal wijkagent, haar wijk beslaat geen vierkante meters maar gigabytes.

Charlotte Aalbers werkt sinds oktober 2014 bij de politie. Maar haar loopbaan begon bij het Openbaar Ministerie (OM) als stagiair voor de hbo-opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening. "Ik heb gewoon via het contactformulier van het OM gesolliciteerd. Geen idee dat je dat via de officiële kanalen moest doen. Ik was 19 en begon mijn stage als Parketsecretaris op de 'gewone' afdeling. Moord en doodslag was daar onderdeel van. Maar het ging ook over verkrachtingen en het inzetten van lokpersonen. Mijn nieuwsgierigheid werd in een keer geheel bevredigd; je hoort dingen die andere mensen niet weten. Je komt op plekken waar je anders nooit zou komen. En gewoon legaal.

Bij het OM moest Charlotte in eerste instantie schadeclaims beoordelen als bijvoorbeeld een zaak was geseponeerd en de verdachte onschuldig bleek te zijn, maar wel een aantal dagen had vastgezeten. "Daar zijn wettelijk gestelde schadebedragen en richtlijnen voor. Maar vaak voeren mensen nog een hele waslijst met kosten op die ik dan moest beoordelen of die relevant waren. Later mocht ik namens het OM ook politiezaken beoordelen en was ik tijdens zittingen aanwezig om de techniek te bedienen, zoals het laten zien van camerabeelden. Ook mocht ik met de Officier van Justitie en de rechter-commissaris mee naar doorzoekingen van woningen. Dat was super spannend; ik stond altijd te stuiteren als ik mee mocht. Uiteindelijk werd mijn stage van tien maanden verlengd en heb ik een paar jaar als 'stagiair' en later in vaste dienst bij het OM gewerkt. Een ervaring waar ik nu nog dankbaar voor ben."

Ineens zat ik achter in de auto met zwaailichten en sirenes. Echt vet!

Charlotte Aalbers

Hoofdagent

Na haar werk bij het OM solliciteerde Charlotte bij de politie. Die vonden het eigenlijk wel vreemd dat zij met haar hbo-diploma als agent aan de slag wilde. "Ik mocht daarom eerst twee weken bij bureau Rijswijk meelopen om te kijken of ik het werk leuk vond. Ze hadden speciaal voor mij een kennismakingprogramma gemaakt. Ik mocht ook bij de noodhulp meelopen. En ineens zat ik achter in de auto met zwaailichten en sirenes. Echt vet! Die ervaring was echt onbetaalbaar, zo leuk! "

Het was zo leuk dat zij direct bij de politie heeft gesolliciteerd. "Maar er was een aannamestop bij de politie. Voordat die stop werd opgeheven heb ik nog een poosje als griffier bij het kabinet van de rechter-commissaris gewerkt. Dat is een onderdeel van de rechtbank. Na een paar maanden kreeg ik bericht van de politie dat ik toch was aangenomen en verhuisde ik naar Apeldoorn voor mijn opleiding."

Reistijd

Op een baan in Gelderland had Charlotte helemaal niet gerekend. "Ik vond het eigenlijk veel te ver weg omdat ik toen in Zoetermeer woonde. Mijn eerste werk als politieagent was in Nijmegen. Daar heb ik geleerd hoe je je als politieagent moest gedragen en hoe je een bekeuring moet uitschrijven. Ik wilde heel graag in Den Haag werken, maar dat kon niet. Maar omdat mijn reistijd volgens de regels te lang was, mocht ik toch dichterbij gaan werken en ben ik in 2017 als hoofdagent naar Westland gekomen."

Digitaal wijkagent

"Mijn officiële functie is 'senior digitaal'. Wij noemen het digitaal wijkagent maar officieel bestaat die functie niet. Ik ben het aanspreekpunt online, net zoals de wijkagent het aanspreekpunt in de wijk is. Mijn 'wijk' is Westland en Midden-Delfland. Maar online laat zich niet afbakenen door grenzen. Iemand uit Groningen kan iemand uit Westland immers online bedreigen."

Dat gaat van schaamte naar eenzaamheid tot mogelijk zelfs zelfmoord.

Charlotte Aalbers

"Het unieke van mijn positie is dat ik een brug kan slaan tussen traditioneel politiewerk en de uitdagingen van de moderne, digitale samenleving. Een belangrijk onderdeel van mijn werk is het verzamelen en analyseren van informatie uit openbare bronnen. Dat houdt in dat ik via sociale media en internet actief op zoek ga naar informatie die relevant kan zijn voor lopende zaken. Dit kan variëren van het identificeren van mogelijke bedreigingen tot het verzamelen van bewijs in lopende onderzoeken."

In enkele seconden kun je via AI een zelf bedachte foto genereren. WOS/Jan Cammeraat

Benaderbaar aanspreekpunt

Charlotte is actief betrokken bij het overkoepelende sociale mediateam, dat bestaat uit collega's uit verschillende functies en rangen. "Het team bevordert het contact met de burgers en wil inzicht geven in het dagelijkse werk van de politie. Via onze social mediakanalen plaatsen we updates over ons politiewerk, delen we veiligheidstips en reageren we op vragen van burgers. Ik organiseer regelmatig live sessies op platforms, zoals Instagram en Facebook, waar ik direct interactie met de gemeenschap heb. Dit kan variëren van het beantwoorden van vragen tot het geven van live updates over lopende zaken of evenementen. Het doel is om ons werk te laten zien en tegelijkertijd een benaderbaar aanspreekpunt te zijn voor de burger. Met de komst van sociale media kunnen we ons werk inzichtelijk maken voor de burger. Op die manier snappen ze ook dat we niet overal tijd voor hebben omdat we prioriteiten moeten maken."

Met je blote kont op internet

Charlotte vindt het bijzonder leuk om voorlichting over digitale veiligheid te geven aan jongeren en ouderen. "Dit doe ik door presentaties en workshops te geven op scholen, waar ik jongeren leer over de risico's van cyberpesten, sexting en grooming. Want, kinderen worden door hun ouders nog wel gewaarschuwd voor enge mannen die ze willen lokken met snoepjes. Maar de gevaren van enge mannen op internet zijn vaak nog groter en daar zijn sommige ouders zich niet van bewust. We laten jongeren zien wat er gebeurt, hoe het gebeurt en wat de gevolgen kunnen zijn. In het geval van sexting betekent het dat je soms letterlijk in je blote kont op internet staat. Als je het vertelt in een klas, vindt iedereen het dom als je erin trap om naaktfoto's naar bijvoorbeeld je vriend toe te sturen. Oké, zeg ik dan, maar hoe dom is het dat je foto's doorstuurt van de persoon die je in vertrouwen hebt genomen. En dan zie ik ook wel wat vragende gezichten. De gevolgen van puberverliefd met gillende hormonen is soms niet te overzien. Dat gaat van schaamte naar eenzaamheid tot mogelijk zelfs zelfmoord."

In mijn werk vind ik echt de verdieping die ik wilde

Charlotte Aalbers

Echt of nep

Maar het is niet alleen een doel om jongeren te laten zien wat de gevaren zijn, zij kunnen hun ouders ook weer helpen om de gevaren van cybercriminaliteit te herkennen. "Daar hebben we bijvoorbeeld het project Hackshield voor. Het is heel tof om te zien hoe trots de kinderen zijn als ze In de top 10 van het Westland zijn geeindigd en gehuldigd worden door de burgemeester. Uiteraard probeer ik ook ouderen bewust te maken van de gevaren van internetfraude, phishing en spoofing. En die voorlichtingsbijeenkomsten worden druk bezocht. We leggen in jip- en janneketaal de gevaren van cybercriminaliteit uit en hoe je dat kan voorkomen. Sterke wachtwoorden aanmaken, niet overal op klikken en je niet laten haasten om een beslissing te nemen om bijvoorbeeld geld over te boeken omdat je bankaccount is gehackt. Het wordt voor ouderen steeds moeilijker om echt van nep te onderscheiden. Zeker met de opkomst van AI (artificial intelligence)."

Samenwerking met traditionele wijkagenten

Het werk van de digitaal wijkagent vult dat van de traditionele wijkagenten aan. "Door de informatie die ik online verzamel, kan ik hen ondersteunen in hun werk op straat. Als ik zie dat er online wordt opgeroepen tot opruiing, dan kan ik de wijkagent informeren wie dat zijn. Of als we zien dat er namaakkleding wordt verkocht, kunnen we samen de fysieke opslaglocatie zoeken. Maar trends in cybercriminaliteit kunnen van invloed zijn op lokale veiligheidsproblemen. In mijn werk vind ik echt de verdieping die ik wilde, én het blijft spannend!"

Gerechtigheid

Charlotte ziet de rol van de digitale wijkagent als een schakel die steeds belangrijker wordt in de politieorganisatie. "Met de snelle ontwikkeling van technologie en de toenemende rol van het internet in ons dagelijks leven, wordt het steeds belangrijker om een gespecialiseerde focus te hebben op rechercheren op de digitale snelweg. Mijn doel is om zowel online als offline een veilige en vertrouwde omgeving te creëren en te onderhouden, waarbij ik de voordelen van digitale middelen gebruik om als polititie effectiever te zijn. Ik blijf mijn best doen voor gerechtigheid van de aangever. Dat vind ik heel mooi om te mogen doen."