Westland geeft te veel geld uit: 'Reserves gaan er heel snel doorheen'

De financiële situatie van Westland is zorgelijk. Dat blijkt uit een onderzoek van accountantsbureau BDO naar de financiële gezondheid van alle 355 gemeenten in Nederland. Westland bungelt zelfs onderaan de ranglijst.

Met een rapportscore van een vijf scoort het Westland het slechtst in vergelijking met alle andere gemeenten met meer dan 100.000 inwoners. Voor de Westlandse raad komt dat niet als een verrassing. Daar wordt al langer over de financiële situatie van de gemeente geklaagd.

Raadslid André van den Berg van Gemeentebelang Westland: "Er wordt in Westland structureel méér uitgegeven dan dat er binnenkomt. De provincie tikt het college al een aantal jaar op de vingers, dat de Westlandse kas zich in het hoogste risicogebied bevindt. We zijn in drie jaar tijd maar liefst 40 miljoen teruggegaan in onze reserves. Als we dat blijven doen, zijn we er heel snel doorheen."

Ook in meest recente brief van de provincie over de begroting wordt geconcludeerd dat Westland nog steeds volop financiële risico's loopt. Vooral de hoge schuldenlast en de grondexploitaties baren zorgen. Gemeentebelang Westland diende eind vorig jaar een motie in om inzicht te krijgen in de financiële uitgaven van het college. "In de praktijk blijkt dat twee derde van de gemeentelijke uitgaven noodzakelijk is en een derde kunnen we sturen", zegt Van den Berg. "Wij willen graag kijken waar er mogelijkheden zijn om te bezuinigen." Maar de motie werd afgewezen. "Het college vond het niet nodig."

'Financiële situatie genuanceerder'

Volgens de Westlandse wethouder van financiën Ben van der Stee ligt het financiële plaatje van de kassengemeente namelijk genuanceerder. "Het klopt dat de gemeente Westland wat betreft de provincie in de hoogste risicoklasse zit", geeft hij toe. "Máár dit is gekoppeld aan het begrotingsjaar 2022. Wanneer we kijken naar de meerjarenraming 2023 - 2025, dan zien we dat de vaste schulden substantieel afnemen. Daarnaast verwacht onze gemeente ook structurele positieve gevolgen uit de herijking van het Gemeentefonds."

Maar volgens de provincie loopt de gemeente Westland hiermee op de zaken vooruit. "Ons beleid is dat er wel vooruit gelopen kan worden op eventuele financiële nadelen, maar niet op eventuele voordelen", schrijft de provincie in de laatste brief aan de gemeente. De meerjarenraming 2024 en 2025 sluit volgens Gedeputeerde Staten met structurele tekorten: er is een nadelig saldo tussen de twee en drie miljoen euro.

'Dure gronden oorzaak'

Volgens de wethouder zijn de dure gronden bij de Westlandse Zoom - een woongebied bij Monster, Ter Heijde en Poeldijk - de oorzaak dat Westland er 'op het oog' zo slecht voorstaat. "Deze gronden werden ooit gekocht met het idee dat ze de gemeente ook wat zouden opleveren, maar zijn inmiddels niks meer waard" legt raadslid en fractievoorzitter Benjamin Hofland van D66 Westland uit. "Dat zorgt voor negatieve balans als je kijkt naar de schulden tegenover de bezittingen. Maar verkopen kunnen we ze ook niet."

Het is nog niet zo erg met de financiële situatie gesteld dat de gemeente Westland onder toezicht gesteld is door de provincie. "Dat is de volgende stap", vervolgt Hofland. "Dus het is goed dat we ons als gemeente hiervan bewust zijn. We zijn nog geen 'rood', maar we hebben wel weinig vet op de botten." Volgens de provincie moet Westland vooral bezuinigen in het sociale domein en kan dan voor 2023 haar financiële zaakjes weer op orde hebben.