Streekhistorie: Museum 'De Schilpen' in Maasland
Museum de Schilpen in Maasland bestaat dit jaar 35 jaar. De naam van het museum is afgeleid van het schelpenpleintje dat aan de voorgevel ligt. Er was niet veel fantasie voor nodig om 35 jaar geleden in te zien dat deze voormalige kruidenierswinkel als vanzelf geëvolueerd was naar de status van museum. Johan van den Berg had de winkel ruim 40 jaar gedraaid toen hij in 1970 de winkeldeur voorgoed achter zich dicht trok.
Waar tegenwoordig veel geld aan te pas komt om een museum te creëren, had de behoudende Van den Berg zijn kruidenierswinkel nooit veranderd in de 40 jaar. En daarmee werd hij de grondlegger van museum De Schilpen. Zo moeiteloos kan het gaan. Het was een kwestie van tijd toen men 10 jaar later de waarde van dit geconserveerde erfgoed ontdekte en het zijn bestemming gaf.
Het begon in 1845 toen wijnhandelaar Ary van den Berg dit pand kocht. Van de voorkamer maakte hij de winkel. Op foto's zien we dat de voorgevel sindsdien weinig is veranderd.
In 1892 verkocht Ary het pand aan zijn zoon Jan. Jan was winkelman, imker en ondernemend. In 1905 bouwde hij een dorpshuis met een toneel achter de winkel. Feest- en concertzaal TAVENU was geboren, uit het hoofd leren: Ter Aangenaam Vermaak En Nuttige Uitspanning. Rond 1910 nam zijn zoon Ary alles over, deze uitbater was de 3e generatie die aan het pleintje met de schelpen aan de 's Herenstraat zijn geld ging verdienen. In 1929 werden de gebouwen verkocht aan de Nederlands Hervormde Kerk van Maasland. En voor 18 gulden huur per week ging 'onze' Johan het uitbaten en er wonen. Hij bleef er wonen tot zijn overlijden in 1980.
Door een ruil kwam het pand in bezit van de gemeente Maasland. De Historische Vereniging Maasland drong er op aan het nog gave oude pand te handhaven en als museum in te richten. Stichting 'De Schilpen' ging het beheren en heropende in 1981 de deuren. Het door Johan van den Berg geconserveerde erfgoed was voor iedereen toegankelijk. Het Museum was een feit. Alles ademt er de sfeer uit grootmoeders tijd: het snoep, de boeken, de snuisterijen, kleding, uitgesleten trappen en niet te vergeten het interieur en het pand zelf.
Museum 'De Schilpen' 2015 (bovenste foto: De oude Maaslandse grutterij ca. 1913)
Elke week zijn vrijwilligers in de weer in De Schilpen om de collectie te waarborgen, om het gebouw te onderhouden, om plannen te maken voor een tentoonstelling, om koffie te schenken en verder alles wat nodig is om met recht een Museum te kunnen zijn. Zo heeft ook de historische bibliotheekcollectie met streekhistorie een plaatsje gevonden in De Schilpen. Deze bibliotheek is op afspraak toegankelijk. De Historische Vereniging Maasland en Museum De Schilpen zijn meer gaan samenwerken, ze vullen elkaar immers aan.
Auteur: Gert Schoneveld van de Historische Vereniging Maasland