Zorgvraag: eerst zoeken in eigen kring, dan pas professionele hulp

Inwoners van de gemeente Westland moeten de komende jaren minder snel rekenen op intensieve, maar dure zorg van professionals. In plaats daarvan wil de gemeente mensen aansporen om hulp te zoeken in hun eigen sociale netwerk of gebruik te maken van algemene voorzieningen. Dat is de boodschap van het college in een brief aan de gemeenteraad over ombuigen en innoveren in het sociaal domein.

"Kwalitatief goede zorg is afhankelijk van voldoende financiële armslag maar ook van de beschikbaarheid van professionals voor het verwerken van aanvragen en voor individuele ondersteuning", schrijft het college. Maar zowel wat betreft geld als menskracht loopt het sociaal domein tegen de grenzen van de mogelijkheden aan. De gemeente heeft geen invloed op de arbeidsmarkt en het sociaal domein wordt steeds duurder. Stond er dit jaar 133 miljoen euro op de begroting, volgend jaar is dat al 147 miljoen. En dat betekent dat andere programma's onder druk komen te staan. "Als we nu niet stappen zetten om het sociaal domein toekomstbestendig te maken, dan zullen toekomstige cliënten maanden, zo niet langer, moeten wachten tot zorg kan worden ingezet."

De gemeente wil haar inwoners daarom aanmoedigen bij hulpvragen vooral gebruik te maken van informele netwerken en algemene voorzieningen, zodat professionele en specialistische zorg alleen wordt ingezet wanneer dat echt nodig is. Algemene voorzieningen zijn faciliteiten of hulpmiddelen die inwoners gratis of tegen geringe kosten kunnen gebruiken zonder tussenkomst van een organisatie, waardoor een tijdrovende aanvraagprocedure vermeden wordt.

Scootmobielpool

Het college stelt daarom voor al volgend jaar met een proef te beginnen met een scootmobielpool. Mensen in het dorp waar de proef wordt gehouden, kunnen dan een scootmobiel huren als ze er een nodig hebben. "Daarnaast willen we een was- en strijkservice introduceren voor nieuwe Wmo-cliënten, waarbij huidige cliënten hun ondersteuning behouden", schrijft het college. Dat is volgens het college in omliggende gemeenten al succesvol gebleken en zorgt ervoor dat de zorgprofessionals meer tijd hebben voor andere taken.

In de nieuwe aanpak wil het college ook het uitgangspunt in het gesprek met bewoners over hun zorgvraag veranderen. Daarin moet niet zozeer de geïndiceerde hulp het uitgangspunt zijn, maar voorliggende voorzieningen die een beter passende oplossing kunnen zijn. Tegelijkertijd zet de gemeente in op een uniforme werkwijze die door elke toegangsorganisatie zal worden gehanteerd. Dat wordt normalisering genoemd. De inwoners gaan dit merken, zowel in de digitale dienstverlening, in telefonische consulten en in de bestaande inlooppunten.

Financiële problemen

De gemeente wil meer maatregelen nemen om de financiële problemen in de sociaal domein te tackelen. Zo wordt met woningcorporaties geïnvesteerd in het meer toegankelijk maken van (senioren)complexen, waardoor kan worden voorkomen dat dat bewoners op individuele basis en tegen hogere kosten woningaanpassingen nodig hebben. Verder wil de gemeente in de bestaande uitkeringsbestanden cliënten opsporen die beter geholpen zijn met financiële ondersteuningsregelingen die er al zijn. En er zal worden meer ingezet op handhaving om misbruik van de regelingen te voorkomen.

Het college is ervan overtuigd dat met de genoemde maatregelen de kostenstijging in 2025 beheersbaar is. "Ook in de jaren daarna blijven we, samen met onze inwoners en partners, werken aan een sterke sociale basis die zo kenmerkend is voor Westland", schrijft het college. Nog voor de komende zomer zal een zogeheten strategisch kader aan de raad worden voorgelegd, waarin het college de stappen zal beschrijven die hij wil zetten.