Westlandse vrienden willen eigen gemeenschap opzetten: 'Moeten zelfvoorzienend worden'

Eigen hulpverleners, boeren, onderwijs en appartementen: een groep heeft grote plannen om mensen 'zelfvoorzienend' te maken op een boerderij van wel 34 voetbalvelden groot aan het Groeneveld in Schipluiden. Maar is dat wel realistisch? Volgens de gemeente is dat plan namelijk helemaal niet mogelijk.

Volgens de drie initiatiefnemers, van wie er één op de foto ontbreekt, wordt de huidige samenleving in de schulden gedreven door hoge prijzen, belasting, rente en een verdienmodel in de zorg. "Daar moeten we vanaf door zelfvoorzienend te worden", vertelt de 36-jarige Glenn van den Berg, één van de gezichten achter het project genaamd OneHome.

Dat 'zelfvoorzienend worden' wil het drietal gaan doen door zelf eten te maken met onder andere bloemkoolteelt, moestuinen en eigen zorgpersoneel en onderwijs. "Om zorgverlener of leraar te worden heb je hier geen formeel diploma nodig. We gaan daarbij gebruikmaken van de ervaring en eigenwijsheid van vroeger." Maar is dat niet gewoon een eigen samenleving opstarten? "Zo zou je het kunnen noemen, ja. Maar dat is niet het doel van dit plan", klinkt het antwoord.

“Gemeente zegt wel vaker dat iets niet kan.”

Glenn van den Berg, initiatiefnemer

Een woordvoerster van de gemeente Midden-Delfland laat weten dat de gemeente niet door de initiatiefnemers is benaderd, maar dat dit plan helemaal niet mogelijk is op deze locatie. Deze boerderij mag namelijk alleen gebruikt worden voor melkveehouderij, niet voor andere doeleinden. Ook het bouwen van appartementen kan volgens de gemeente niet zomaar, want dat moet binnen het bestemmingsplan passen. "Als een gebouw in strijd met het bestemmingsplan wordt gebruikt, dan kan de gemeente handhavend optreden met als doel dat het strijdig gebruik wordt beëindigd."

De initiatiefnemers kijken daar anders naar. "Het kan wel gewoon", vindt Van den Berg. "De gemeente zegt wel vaker dat iets niet kan. We willen eerst kijken hoeveel mensen interesse hebben in dit plan en daarna stappen we ook naar de gemeente om het gesprek aan te gaan." Er liggen nog geen plannen voor een woongemeenschap. "Maar misschien kan dat er uiteindelijk wel komen, we moeten het zelf ook gaan ervaren en kijken hoe het loopt." De gemeente is daar kritisch op: "Het realiseren van een volledig zelfvoorzienende woongemeenschap is in strijd met de regels van het bestemmingsplan en het gemeentelijk beleid."

“Gemeenschap oprichten kan geen kwaad, zolang je alle regels blijft volgen.”

Luuk de Boer, docent Rijksuniversiteit Groningen.

Autonomen?

Bij het horen van de plannen met een eigen gemeenschap denken mensen snel aan autonomen, maar zo willen de drie vrienden zichzelf niet noemen. Luuk de Boer, docent op de Rijksuniversiteit in Groningen heeft veel kennis over autonomen en zegt dat mensen voorzichtig moeten zijn om direct het stempel 'autonomen' op deze groep te drukken. "In principe kan het geen kwaad als mensen hun eigen gemeenschap oprichten en zelfvoorzienend worden", vertelt hij aan de WOS.

Dat geldt volgens hem ook voor het onderwijs, ook dat mag zelf opgezet worden, mits de (strenge) regelgeving voor onderwijs wordt gevolgd. Volgens De Boer kan dit plan geen kwaad, zolang de gemeenschap zich niet tegen de overheid keert en alle regels blijft volgen zoals het aanvragen van vergunningen en betalen van belasting. Ondanks dat de groep vindt dat mensen nu 'onnodige belasting betalen', willen ze dat met de gemeenschap wel blijven doen. "Daar ontkomen we niet aan", vertelt de 36-jarige Martijn van Holsteijn uit Naaldwijk, die ook initiatiefnemer is.

"Wij zijn ook geen voorstander om geen belasting meer te betalen", vult Van den Berg aan. "Het gaat er meer om: hoe kunnen we elkaar en het land niet meer gaan belasten. We zoeken alleen naar creatieve manieren om te kijken hoe dingen anders kunnen, waardoor mensen misschien meer geld overhouden." Zo willen ze de opbrengsten van het maken van voedsel gaan gebruiken om de boerderij verder te ontwikkelen.

Tekst gaat verder onder de foto.

WOS/Jelle Gardien

Aankoop

Het idee ontstond al anderhalf jaar geleden. Inmiddels is dat idee uitgegroeid tot een groot project, vertellen de twee Westlanders. Zij hebben het project opgezet samen met hun vriend Thijs Aldenzee uit Castricum. "We zien dat de samenleving vastzit in alle regelgeving en verdienmodellen. Onderhand betalen we over elke euro wel 95 procent belasting en is de overheid samen met verzekeraar ASR de grootste grondbezitter." Het drietal denkt dat het anders kan en wil daarom meer zelfvoorzienend worden.

“We zien dat de samenleving vastzit in alle regelgeving en verdienmodellen”

Glenn van den Berg, initiatiefnemer

Voor de aankoop van de boerderij is 2,5 miljoen euro nodig. "Dat is bij elkaar te krijgen door bijvoorbeeld tien mensen die 250.000 euro investeren, 100 mensen met 25.000 euro, of 1.000 mensen die 2.500 euro investeren." Met het geld willen ze de boerderij in één keer aankopen, zonder lening bij een bank, aangezien er dan rente moet worden betaald. "Mensen worden met de investering soort aandeelhouder van de boerderij en krijgen een certificaat dat ze later weer kunnen doorverkopen."

Ook voor de schoolplekken zijn grote plannen, daar moeten er namelijk 40 van komen en die worden verkocht voor zo'n 7.000 euro voor zeven jaar of voor ruim 100 euro per maand. Ook voor een eigen zelfoogsttuin op de boerderij vraagt het drietal 7.000 euro per tuin. Om een van de zeven appartementen te kopen op de boerderij moet je 200.000 euro betalen. Naast de appartementen worden er ook slaapplekken verkocht op de boerderij voor 33.000 euro. Of het realistisch is dat mensen daar zoveel geld voor betalen? Het drietal denkt van wel.

Het onderwijs dat vanuit de boerderij gegeven moet worden, zal vooral thuisonderwijs zijn. "Kinderen kunnen leren wat ze zelf willen: 3D-printen, klussen, uitvindingen en een hoop andere dingen. Eigenlijk alles waar kinderen zelf mee komen vanuit nieuwsgierigheid, daar gaat de docent met hen mee aan de slag." Het wordt geen onderwijs waar kinderen vakken als rekenen en taal leren.

Binnenkort organiseert het drietal een bijeenkomst, waarmee ze mensen gaan informeren over de plannen. Vanuit daar moet het geld bij elkaar gekregen worden om de boerderij aan te kopen, zonder tussenkomst van een bank. Daarna zeggen de initiatiefnemers het gesprek aan te gaan met de gemeente en andere (overheids)instanties.

Bekijk ook: