Vertical farming: de toekomst of toch niet rendabel?

Verticale landbouw (vertical farming) is een innovatieve landbouwmethode waarbij gewassen in gestapelde lagen worden gekweekt. In de media lees je zowel over succesverhalen als mislukkingen. Het Westlandse Artechno Grow Systems vertelt de nuchtere waarheid.

Verticale landbouw is bedacht om extreem ruimte-efficiënt te telen en kan bijvoorbeeld worden toegepast in stedelijke gebieden waar traditionele landbouwgrond schaars is. Door de verticale opstelling kan er meer voedsel per vierkante meter worden geproduceerd dan bij traditionele landbouwmethoden. Verticale landbouw maakt gebruik van innovatieve landbouwtechnieken om planten te voeden en te laten groeien zonder aarde. Vertical farms gebruiken aanzienlijk minder water, soms tot 70 procent minder, dankzij recirculatiesystemen. De belichting wordt verzorgd door ledlampen.

Artechno Grow Systems

Het Westlandse Artechno Grow Systems bouwt modulaire verticale landbouw-units van 10 lagen hoog en 25 meter diep. Naast de techniek ontwikkelt het bedrijf teeltrecepten om van een zaadje een gewas te maken binnen de meest efficiënte teeltcyclus.

Commercieel manager Rudy van den Berg: "Als we kijken naar een teeltcyclus van sla, dan kunnen we in 30 dagen van een zaadje een kropsla maken. En dat is exact de grootte van sla in een slamix die je koopt in de supermarkt. Je kunt tot een vergelijkbare productie komen als je een volledig uitgeruste kas hebt, waar je onder ideale omstandigheden jaarrond zou kunnen telen. Maar dat is precies het verschil. In een verticale boerderij heb je jaarrond dezelfde omstandigheden. Dat is in de meeste kassen niet het geval, waardoor er altijd verschil zal zijn in de tijd waarin een bepaalde productie sla wordt behaald."

Vertical farmers

"Aan de ene kant zijn er de echte startups met vaak mooie duurzaamheidsdoelen en ideeën voor het oplossen van voedselproblemen", vervolgt Van den Berg. "Dat zijn bedrijven die vaak weinig kennis hebben van het telen van gewassen. Aan de andere kant hebben we hoogwaardige tuinbouwbedrijven als klant. Dat zijn bedrijven die een volgende stap willen zetten door een deel van hun teelt indoor te gaan doen of dat ze in een verticale boerderij hun plantmateriaal gaan opkweken. Dat is een hybride systeem: de opkweek vindt plaats in een verticale boerderij en het afkweken gebeurt in een kas of op het land."

Tekst gaat onder de video verder.

Zaden voor verticale landbouw

Nederland staat bekend als land met wereldspelers in de veredeling van groente- en fruitzaden, zoals het Lierse Rijk Zwaan. Van den Berg is blij met de inzet van de zaadbedrijven voor de veredeling van gewassen die toegepast worden in een verticale boerderij. Maar het kan altijd beter. "We proberen intensief met hen samen te werken voor de ontwikkeling van teeltrecepten. We testen samen met veredelingsbedrijven rassen om bijvoorbeeld te zien wat de invloed is van voeding en licht op de groei van het gewas voor een maximale productie. We roepen ze ook op om te kijken naar de plantarchitectuur van bijvoorbeeld tomatenrassen om die geschikt te maken voor verticale landbouw."

Valkuilen

In de media lees je zowel over succesverhalen als mislukkingen. Vorig jaar ging bijvoorbeeld Future Crops in Poeldijk failliet en ook andere grote spelers op het gebied van vertical farming bestaan niet meer. Wat zijn de valkuilen als je wilt beginnen met verticale landbouw? "Ons credo is: 'All dots should be connected.' Alle componenten moeten met elkaar communiceren", vervolgt Van den Berg. Dat is niet alleen de technologie, maar het hele concept om de plant heen. Die moeten perfect samenwerken zodat je weet dat je de verwachte output kunt realiseren. Software is daar bijvoorbeeld ook een onderdeel van. Maar dan heb je ook nog de output, de oogst. Er komt een kropsla of een kilo tomaten uit. Die zal zijn plek moeten vinden op de markt. Dus je moet ook kijken wat je plan is voor de afzet van de producten. Dat hele pakket samen maakt een succesvolle businesscase van een bepaalde input maar uiteindelijk ook een bepaalde output en de uitbetaalprijzen."

Artechno Grow Systems

Toekomst

Op de vraag: 'Wat verwacht je van de toekomst van verticale landbouw?' antwoord Van den Berg: "Wij zijn een Westlands bedrijf. Wij staan met onze voeten tussen de substraatmatten. Wij hebben grote affiniteit met de glastuinbouw. Wij zien verticale landbouw als een waardevolle aanvulling op de verschillende teelttechnologieën die er al zijn. Verticale landbouw zal ook niet alle teelttechnologieën overnemen. Maar zeker in gebieden zoals het Midden-Oosten is verticale landbouw al snel rendabel. Mits alle elementen van het concept (van input naar output) goed met elkaar verbonden zijn. Het kaf is in de afgelopen jaren van het koren gescheiden. In de markt zie je dat de eerste projecten succesvol zijn. Op die successen moeten we verder bouwen. Dan zul je zien dat verticale landbouw een deel van de totale productie zal overnemen."

Conclusie

Verticale landbouw blijft zich ontwikkelen en heeft het potentieel om een belangrijke rol te spelen in de toekomst van duurzame voedselproductie, vooral in stedelijke gebieden. De toekomst van vertical farming ziet er veelbelovend uit, vooral als het gaat om stedelijke voedselvoorziening. Naarmate de stedelijke bevolking blijft groeien en de beschikbare landbouwgrond afneemt, kan vertical farming een cruciale rol spelen bij het duurzaam voeden van stedelijke populaties. Innovaties op het gebied van energie-efficiëntie (zoals het gebruik van hernieuwbare energiebronnen) en verdere optimalisatie van groeisystemen zullen waarschijnlijk de efficiëntie en productiviteit van vertical farms verhogen. Er is ook een groeiende interesse in het integreren van vertical farming in stedelijke planning, zoals in gebouwen en openbare ruimtes. Echter, er zijn nog uitdagingen, zoals hoge initiële investeringskosten, de noodzaak van technische expertise en het ontwikkelen van efficiënte teeltrecepten.