Fors lagere celstraffen opgelegd in Kloosterpad-drama

Twee verdachten die in 2018 betrokken waren bij de dood van Wil Vogelaar in Den Hoorn hebben in hoger beroep een veel lagere celstraf opgelegd gekregen dan in 2020 bij de rechtbank.

Hoofdverdachte Vincent de B. (nu 45) was twee jaar geleden veroordeeld tot 30 jaar gevangenis wegens onder meer moord op de 59-jarige Vogelaar. Nu is die celstraf door het Haagse gerechtshof om meerdere redenen teruggebracht tot 8 jaar, maar wel met dwangverpleging. Medeverdachte Daniëlle de H. kreeg in 2020 een celstraf van 15 jaar en die is nu teruggebracht naar 4 jaar.
Het Openbaar Ministerie had op 14 oktober tegen beide verdachten een celstraf van 15 jaar geëist.

Grof geweld

Het drama voor Vogelaar begon in januari 2018 met diefstallen uit zijn woning aan het Kloosterpad in Den Hoorn. Daarbij is grof geweld toegepast. Daarnaast heeft De B. zich schuldig gemaakt aan het medeplegen van "wederrechtelijke vrijheidsberoving" van het slachtoffer, door zijn polsen en enkels vast te binden met ducttape. Daarna volgde "een gruwelijke vorm van doodslag", aldus het gerechtshof. "De verdachte heeft het slachtoffer van het leven beroofd door hem, terwijl hij reeds weerloos was vastgebonden, meermalen met messen in het lichaam te steken. De verdachte heeft aan het slachtoffer het kostbaarste bezit, het leven, ontnomen. Daarnaast is aan de nabestaanden een verschrikkelijk en onherstelbaar leed aangedaan. Bovendien brengen feiten als de onderhavige gevoelens van angst en onveiligheid in de samenleving teweeg", zo staat in de uitspraak.

Mede omdat De B. eerder voor geweldsdelicten is veroordeeld, kwam het hof in beginsel uit op een gevangenisstraf van 16 jaar. In een recent rapport van het Pieter Baan Centrum is evenwel geconcludeerd dat de verdachte verminderd toerekeningsvatbaar is te achten. Daarom nam het hof in aanmerking dat er ook sprake zal moeten zijn van "ter beschikkingstelling met verpleging van overheidswege".

Mede door veranderde wetgeving in het strafrecht is het hof van oordeel dat een geheel onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 10 jaar een passende en geboden reactie zou hebben gevormd. Het hof neemt evenwel in aanmerking dat de behandeling van de zaak niet binnen een redelijke termijn heeft plaatsgevonden, hetgeen ook geldt bij het hoger beroep. Hierdoor komt het hof uiteindelijk uit op 8 jaar cel.

Ter observatie

Eerder dit jaar had het hof plaatsing van De B. in het Pieter Baan Centrum bevolen, ter observatie voor de duur van zeven weken. "Aan dat onderzoek heeft de verdachte ten volle zijn medewerking verleend", meldt het hof. In het op 13 september jl. uitgebrachte rapport staat dat bij De B. sprake is van langdurige ernstige verslaving aan uiteenlopende verdovende middelen. "Die verslaving heeft van jongs af aan vele jaren op de voorgrond gestaan en de persoonlijkheidsontwikkeling en mogelijk ook de intellectuele ontwikkeling in belangrijke mate doen stagneren."

Door de stagnatie in zijn persoonlijkheidsontwikkeling is bij de verdachte sprake van zowel borderline als antisociale kenmerken. De kans op herhaling van gewelddadig gedrag wordt hoog geschat "door de geschetste ernstige verslavingsproblematiek en de gebrekkige emotieregulatie". Daarom concludeerden de deskundigen dat er een tbs-maatregel met dwangverpleging zou moeten worden opgelegd. Het hof heeft de bevindingen en conclusies van de deskundigen overgenomen.

Medeverdachten

Er was ook hoger beroep ingediend namens medeverdachte Daniëlle de H. (nu 48). Zij was in 2020 door de rechtbank veroordeeld tot 15 jaar cel.
Na verder onderzoek is het gerechtshof tot de conclusie gekomen dat er niet al te veel waarde moet worden gehecht aan de verklaringen van een andere medeverdachte, Gijs S., die vaak onder invloed van drugs verkeerde.
Eigenlijk wilde het hof de vrouw voor haar betrokkenheid nu een straf van 5 jaar opleggen, maar omdat het strafproces niet binnen een redelijke termijn is gehouden, is een korting van een jaar toegepast. De uitkomst voor haar is dus 4 jaar cel met aftrek van voorarrest.

De derde verdachte in de zaak, S., werd in een eerder stadium vrijgesproken van medeplichtigheid aan moord, maar wel schuldig bevonden aan diefstal met geweld en vrijheidsberoving. In 2020 is hij veroordeeld tot 4 jaar cel. Zijn leeftijd werkte strafverlagend. S. was 18 toen Vogelaar werd omgebracht. Tegen hem liep geen hoger beroep meer.