Voorzitter over sluiting Westlands Schaatsmuseum: 'Heel triest'

De laatste mensen kwamen nog snel naar het Westlands Schaatsmuseum om de vele pakken, brillen en ijzers te bewonderen. Het schaatsmuseum aan de Lierweg in De Lier opende voor de laatste keer de deuren.

Meerdere zoektochten van het stichtingsbestuur naar een nieuwe locatie voor het schaatsmuseum mochten niet baten en dus is het museum nu dicht. "Maar wij hebben er nog steeds vertrouwen in dat we een nieuwe locatie gaan vinden" zegt Koos Verbeek, voorzitter van Stichting Het Westlands Schaatsmuseum.

Sinds 2016 is het Westlands Schaatsmuseum in een ruimte aan de Lierweg in De Lier gevestigd. "Maar het pand heeft een nieuwe eigenaar. Hij heeft ontwikkelingsplannen voor zijn bedrijf en wil graag uitbreiden. De komende jaren moeten dus een aantal panden worden leeggeruimd en wij hebben in februari te horen gekregen dat wij als eerste weg moeten", vertelde Koos Verbeek eerder. "Per 1 juni moeten wij hier weg zijn."

Artikel gaat verder onder de video:

Daarom ging het museum zaterdag - voorlopig - voor de allerlaatste keer open voor bezoekers. Hans van der Donck, conservator van het Westlands Schaatsmuseum, geeft voor de laatste keer tekst en uitleg over alle bijzondere voorwerpen die in het museum te bewonderen zijn. "Dit is het topstuk", vertelt hij, terwijl hij een houten latje met daaronder een stuk ijzer laat zien. "Dit is een krulschaats die is gemaakt in het Ruhrgebied in Duitsland, speciaal voor de Nederlandse markt. Maar wat deze schaats zo bijzonder maakt, is dat aan beide zijde van de ijzers een soort gedicht staat met daarbij een datering: 'anno 1787'. Uit onderzoek is gebleken dat dit paar schaatsen het oudste paar is dat gedateerd is", vertelt de conservator trots.

Schaatsen zit in het bloed

"Dit pak is ook de trots van het museum", gaat Van der Donck verder. "Dit is het schaatspak van Piet Keijzer uit De Lier. Met dit pak heeft hij de Elfstedentocht van 1940 geschaatst en uiteindelijk gewonnen. Maar wat nog wel het meest bijzondere van dit pak is, is het feit dat het pak gebreid is door zijn moeder", lacht hij.

Het pak van Piet Keijzer (rechts) en Jutta Leerdam (tweede van links) in het museum. Omroep West

Maar waarom is het schaatsen zo populair in het Westland? "Het Westland is van oudsher een gebied waar boeren en tuinders wonen. In de winter was het vroeger altijd koud en was er weinig werk te doen voor de tuinders. Daarom gingen ze met veel vertier schaatsen buiten", legt Verbeek uit. "Het hele gezin trok erop uit, op het ijs, en dat werd van generatie op generatie doorgegeven", vertelt de voorzitter van het schaatsmuseum verder.

Part of the game

"Het was zelfs zo'n grote hobby van de Westlanders dat ieder dorp zijn eigen smid had die zijn eigen schaatsmodel voor het dorp maakte", zegt Verbeek enthousiast. "Dit is bijvoorbeeld een schaats die is gemaakt in de negentiende eeuw in Kwintsheul, de zogenaamde Heulenaar", voegt Van der Donck toe. "Deze schaats was heel populair, omdat hij voorzien was van een lepel - een soort lange ijzeren krul vooraan de schaats - en dat zag je nergens anders in Nederland. Dit is echt typisch Westlands."

Dat deze bijzondere collectie voorlopig niet meer te zien is voor publiek doet de voorzitter en conservator van het Westlands Schaatsmuseum dan ook pijn. "Het is inderdaad heel triest dat het museum nu moet sluiten", zegt Verbeek. "Maar wij weten ook dat als wij een locatie huren, het contract daarvan kan aflopen. 'That's part of the game'", verzucht hij.

Op en neer voor Vlaardingse moppen

Ook de bezoekers, die de laatste dag nog snel een kijkje komen nemen, vinden het jammer dan het museum moet sluiten. "Toevallig las ik in de krant dat het museum vandaag voor de laatste keer open was. En ik was er eigenlijk nooit geweest, dus ik dacht: dat moet ik toch nog maar eens een keer gaan bekijken", vertelt een man die de schaatspakken bewondert. "Je kan tegenwoordig ook niet zo goed meer op natuurijs schaatsen, dus dit is heel leuk om te zien. Zoiets zou eigenlijk wel behouden moeten blijven", voegt hij toe.

"Het kan toch niet dat dit definitief ophoudt? Dat is toch zonde van al die spullen", zegt een andere vrouw, die samen met haar man het museum bezoekt en herinneringen ophaalt aan het schaatsen door het Westland. "Ik heb vroeger zelf altijd veel geschaatst. Ik ging altijd drie keer per week vanuit Den Hoorn naar Vlaardingen op en neer om Vlaardingse moppen te halen, echt heerlijk. Dan kreeg ik altijd twee gulden en een rode zakdoek mee van mijn vader en dan zei hij: eerst koekjes meebrengen, anders mag je niet meer schaatsen", lacht de vrouw.

Nieuwe locatie vinden

Ondanks dat het museum zaterdag sluit, heeft Verbeek nog steeds hoop dat het snel ergens anders geopend kan worden. "De spullen worden nu opgeslagen. Maar wij hebben er nog steeds vertrouwen in dat we een nieuwe locatie gaan vinden waar we in het najaar naartoe kunnen. De kans dat dit lukt is 50 procent, dus wij houden de moed erin", zegt de museumvoorzitter vastberaden.

"Hopelijk gaat het museum nog een keertje open, want het zou echt zonde zijn om al deze spullen op een grote hoop te gooien en er niets meer mee te doen", zegt de vrouwelijke bezoeker. "Helaas heb ik geen grote schuur, maar anders had ik gezegd: kom maar bij mij met dat museum", lacht zij.