Mysterie rond gestolen maanlaarzen na 50 jaar eindelijk opgelost

Als je er mee door het rulle zand loopt, krijg je onmiskenbaar de beroemde voetstappen te zien die op de maan staan. Henk Oosterveer uit Wateringen kijkt glunderend naar de grote witte laarzen die hij vond in een doos op zolder. "Mijn broer was vijftig jaar geleden vrachtwagenchauffeur en verhuisde een ruimtevaarttentoonstelling van Amsterdam naar Brussel. Capsules, pakken en ook deze schoenen. Die heeft hij nooit afgeleverd. Uiteindelijk heeft hij ze aan mij gegeven."

Dit weekend was het precies vijftig jaar geleden dat de eerste man een stap op de maan zette. Je kon er niet omheen, overal zag je de beelden van Neil Armstrong die afdaalde van het laddertje en op de maan stapte in zijn grote witte pak. Henk Oosterveer herinnerde zich de doos die op zolder moest staan. "Ik ben gaan zoeken en dit zijn ze, de maanlaarzen", zegt hij tegen mediapartner Omroep West.

In oktober 1969 kwamen de drie Apollo 11-astronauten naar Nederland. Neil Armstrong, Buzz Aldrin en Michael Collins liepen door Amsterdam, werden ontvangen door toenmalig koningin Juliana en bezochten de RAI waar de internationale ruimtevaarttentoonstelling Maanvaart '69 was opgebouwd. Er stond een capsule die nooit op de maan is geweest, maar er wel omheen heeft gedraaid. Er was een groot model te zien van de draagraket die mensen naar de maan bracht en er waren astronautenpakken te zien.

Zijn de maanlaarzen echt?

De spullen gingen na de expositie richting Brussel. Alles werd in vrachtwagens geladen en naar onze zuiderburen gebracht. Een paar laarzen haalden het niet. "Het is natuurlijk niet netjes wat hij gedaan heeft. En hoe hij het heeft gedaan weet ik nog niet", zegt Henk over de diefstal van de laarzen.

Blijft de vraag: heeft Henk Oosterveer nu een paar originele maanlaarzen bij zich? Is het gelige stof op de neus misschien wel echt maanstof? Dat antwoord is makkelijk: nee. "Dit zijn overschoenen", zegt directeur Rob van den Berg van Space Expo in Noordwijk. "De astronauten hadden laarzen aan die vastzaten aan hun pak. Daaroverheen gingen dit soort overschoenen. Maar toen de maanlander weer vertrok, gooiden de astronauten alles wat ze niet meer nodig hadden overboord. De grote rugzakken bijvoorbeeld, maar ook deze overschoenen. Je kunt dus met zekerheid zeggen dat deze laarzen nooit op de maan zijn geweest."

'Schoenen moeten loodzwaar zijn geweest'

En er is nog iets anders. "De originele overschoenen bevatten onder andere weefsels van staaldraad om de astronaut te beschermen tegen welke schade dan ook, ze moeten dus loodzwaar zijn geweest", zegt wetenschapsjournalist en ruimtevaartdeskundige Huub Eggen. De laarzen uit Wateringen zijn hartstikke licht.

Maar wat zijn het dan wel? De laarzen zien eruit als je er zo mee de ruimte in kan, de zolen laten die illustere voetafdruk na. Een speurtocht in het Nationaal Archief levert een foto op van een etalagepop die wordt aangekleed met een ruimtepak, inclusief laarzen. Waarschijnlijk zijn het dus laarzen die zijn gebruikt als decorstuk. Absolute zekerheid komt van het National Air and Space Museum in Washington. Daar liggen de originele pakken van de mannen op de maan en daar restaureerden ze het pak van Neil Armstrong. "Ze zijn sowieso niet op de maan geweest", zegt een woordvoerder.