Streekhistorie: Neptunus op Hotel Maassluis
Maassluis is binnenkort een hotel rijker. Het bevindt zich aan de Govert van Wijnkade, bijna op het eind van het Schanshoofd, in het monumentale gebouw dat vroeger onderdak bood aan het Loodswezen en het kantoor voor de Sleepdienst van L. Smit & Co.
Fop Smit, een scheepsbouwer uit Kinderdijk, had het in 1872 goed gezien. Zodra de Nieuwe Waterweg gereed was kwam er een grote stroom schepen op gang die via de nieuwe vaarroute van en naar de Rotterdamse havens voeren. Dit drukke verkeer leverde veel werk op. De scheepvaart ging over van windkracht op motorkracht en de schepen werden snel groter. Voor het navigeren en het aan- en afmeren was de hulp van loodsen en sleepboten nodig. Maassluis lag als de eerste plaats van betekenis aan de vaarweg en was een logische locatie voor de vestiging van die dienstverleners. Daarom vestigde Smit zijn sleepdienst in Maassluis in 1872. In 1897 liet hij een groot pand neerzetten. Vanaf het markante torentje boven de hoofdingang had men vrij uitzicht over de rivier. Behalve de riviersleepdienst had Smit inmiddels ook een kleine vloot zeeslepers.
Boven het bovenste raam, naast het torentje, zit de afbeelding van Neptunus.
Het statige pand had naast het torentje nog een blikvanger boven de hoofdingang. In de boog van het bovenste raam is, in beeldhouwwerk, Neptunus, de god van de zee te zien. Wie omhoogkijkt ziet prachtige details. We zien een grote mannenkop met woest wapperende haren, baard en snor. Aan de haren zien we zelfs dat de wind uit het noordoosten waait. Het schelpmotief dat het jaartal 1897 draagt verwijst naar de zee. Onder de schelp ligt een zware ankerketting met aan de linkerzijde een anker. Aan de andere zijde van de ketting hangt een drietand, het attribuut dat Neptunus identificeert. Aan weerskanten van de schelp staan nog twee zuiltjes waaruit wimpels of vlammen waaien met de wind mee. Wellicht symbool van lichtbakens die voor een veilige scheepvaart zorgen.
Het zijn allemaal symbolen die in verband gebracht kunnen worden met de werkzaamheden die Smit vanaf 1872 uitvoerde in Maassluis.
Het leegstaande Sanofipand stond tot voor enkele jaren te huur.
Het gebouw bood een aantal jaren onderdak aan het bedrijf Sanofi, maar stond al lange tijd leeg. De Maassluise ondernemer Gerrit Malipaard heeft het gekocht met het doel er een hotel te vestigen. Directeur van Hotel Maassluis is Floris van Vliet, 22 jaar, met achter zich vanuit zijn familie veel hotelervaring uit het Van der Valkconcern.
Hotel Maaszicht, rechts op de foto, is ongeveer tegelijk gebouwd met het kantoor van het Loodswezen (midden). Dat was voor 1897, want het gebouw van Smit staat er nog niet.
Wist u dat op vrijwel dezelfde plaats al eerder een hotel heeft gestaan? Uitbater Van Brienen heeft tot 1936 hotel Maaszicht gerund. Het lag pal naast het gebouw van Smit, gescheiden door een poortje. Het gebouw had een statig balkon aan de havenkant en een ruimte op het dak waar men kon staan en over de Waterweg kon uitkijken. Het hotel, later logement genoemd, is gebouwd voordat in 1897 het gebouw van Smit verrees. We weten niet veel over de zaken die het hotel deed en de gasten die het ontving, daarnaar is nog geen onderzoek gedaan. We weten wel dat het in 1936 of 1939 is afgebrand.
En het poortje tussen het hotel en Smit? Dat is er nog. Het zit goed verstopt in het muurtje dat naast de huidige gevel van Hotel Maassluis staat.
Hotel Maaszicht, van het gebouw van Smit gescheiden door een poortje.
Het heeft dus zo'n 80 jaar geduurd voor er een nieuw hotel aan de buitenhaven werd gevestigd. Binnenkort kunnen de gasten genieten van het uitzicht op het scheepvaartverkeer over de vaarweg naar Rotterdam. En heel misschien krijgt een enkele gast wel eens toegang tot het dak van het torentje; dan is het kringetje met het verdwenen hotel Maaszicht ook weer rond.
Bekijk meer foto's op de Collectiebank van de Historische Vereniging Maassluis www.histvermaassluis.nl