Documentaire over radiopiraten in Westland: 'Werd de ene zender opgerold, stond de ander klaar'

Nu zijn ze er amper nog, maar in de jaren '80 van de vorige eeuw had ieder dorp in het Westland er minstens één: een piratenradiozender. Filmmaker Angelo Damen sprak met de piraten van toen en legde dat vast in een documentaire, die de komende tijd op meerdere plekken te zien is.

Damen, bekend van eerdere documentaires over 'De Laatste Kouwe Tuinder' en 'Tarantula', zat zelf bij Radio Intiem in Monster. "Daar had je ook Zeezicht, Hof van Holland, Hilversum 5. Dus alleen in Monster al meerdere zenders", vertelt hij in het radioprogramma Plus Radio. De bekendste radiozenders waren misschien wel De Glazen Stad, Radio Westland en Holiday Radio. "Maar ieder dorp had er één. Radio Roos, Radio Tomaat in Wateringen. In Maasdijk had je Superstar en All You Need."

Wat de zenders gemeen hadden, was vooral liefde voor muziek. "Voor deze documentaire heb ik veertien dj's van toen geïnterviewd. Dat merk je gewoon als we weer bij elkaar zijn, als we de film kijken, als we in onze appgroepen spreken, als het over muziek gaat, dan komt alles weer boven. (...) Eenmaal besmet met het muziekvirus gaat dat nooit meer over."

Professionele organisaties

Hoewel er voornamelijk werd gewerkt met vrijwilligers, waren sommige van die etherpiraten bijna professionele organisaties. "Wij hadden maar een kleine zender, dus wij zonden alleen op zaterdag uit. Maar Glazen Stad zond gewoon 24/7 uit. Sommige zenders hadden reclame-inkomsten, bingo-avonturen. En werd de ene zender opgerold, dan stond de andere alweer klaar en was die een uur later in de lucht."

De Glazen Stad was als het ware een voorloper van de huidige WOS. Met 's morgens vroeg de veilingberichten, maar ook nieuws- en sportreportages. "Leendert Vingerling, die daar ook werkte, deed verslag van de Westland Marathon in 1983. Ergens vanuit een krakkemikkige installatie bij een tuinder. Ze deden het wel, en dat klopte allemaal. Het zat technisch goed in elkaar."

De meeste zenders waren op zichzelf gericht, maar af en toe hielpen de piraten elkaar ook onderling. "Ruud Kouwenhoven van Hof van Holland vertelt in de documentaire dat hij een luisterrapport kreeg van een dj van Radio Westland. Die zei van: 'Joh, je zender klinkt zo en zo. Als je dit nou doet, dan klinkje nog beter'. Dus er was wel degelijk sympathie en steun voor elkaar."

Nostalgie

Nostalgie werkt. Niet alleen bij kijkers, maar ook bij de mensen om wie het in de documentaire draait. Dat zag Damen al bij 'De Laatste Kouwe Tuinder'. Het kostte hem dan ook weinig moeite om de dj's van toen te spreken. "Dat virus was misschien wel gaan sluimeren al die jaren. Iedereen vindt het weer geweldig om die verhalen van toen te vertellen. En ze zeggen zelf ook: 'Nou is deze film gemaakt en dan lezen mensen ervan en dan bellen die en die mij'. Dus het hele verleden komt weer boven drijven. Die hele periode van toen gaat weer leven."

Beluister het hele gesprek met Angelo Damen:

Wat wel moeilijk was, was aan videomateriaal komen. "Eén zender, Paradise Radio in De Lier, die zijn van eind jaren '80, begin jaren '90, daar zag je voorzichtig wat videobeelden. Maar voor de rest moet ik het hebben van foto's. Eigenlijk zegt dat ook heel veel, met de kratten Heineken langs de muur en allemaal in rotte tuinderskassen. De sfeer van toen, die straalt er aan alle kanten vanaf. Dus soms heb je daar eigenlijk niet eens video bij nodig. De foto's en de verbeelding doen eigenlijk de rest dan. En ik heb natuurlijjk wel veel jingles en audiofragmenten van programma's."

De documentaire 'Tot ik doodgaat, blijf ik radiopiraat' duurt ruim een uur en is komende zaterdag voor het eerst te zien in Het Wapen van Maasdijk. De première is uitverkocht. "Maar voor 16 maart in De Lier zijn er nog wel wat kaarten. Nederland 3 op 29 maart gaat ook goed. En dan hebben we voorlopig de laatste op 20 april in Fata Morgana in Monster."

"Behalve dat de film natuurlijk een aantal keer vertoond gaat worden, organiseren we daarna ook gewoon op die locatie weer een feestje met de dj's van toen, die een plaat weer draaien en nu al aan het uitzoeken zijn welke platen dat zijn."