Van discussies tot grappen: zo reageert Nederland op Westlandse houding over spreidingswet
Westland is groot nieuws, nadat de meerderheid van de gemeenteraad aangaf de nieuwe Spreidingswet niet uit te willen voeren. Dat zorgde voor veel reacties door het hele land. Van bakken met kritiek, tot veel steun en grappen op landelijke televisie.
Dinsdagavond zat Remmert Keizer, fractievoorzitter van GemeenteBelang Westland, bij talkshow Op1. Daar vertelde hij waarom de meerderheid van de Westlandse politici de spreidingswet niet wil uitvoeren. Aan de talkshowtafel zat ook Jaap Kuin, burgemeester van Pekela. Hij vertelde daar over de problemen met de opvang van asielzoekers aan de andere kant van het land. "Als nou iedere gemeente de sporthal veertien dagen leegmaakt, om daar asielzoekers op te vangen. Dan hebben wij in Groningen geen probleem."
Keizer is het daar totaal niet mee eens. Hij is van mening dat het probleem misschien alleen maar erger wordt als iedere gemeente een sporthal openstelt, waardoor er ruimte komt in de opvanglocatie in Ter Apel. Dan is het probleem met asielzoekers in Nederland namelijk niet meer zichtbaar, stelt hij. Daarnaast is volgens hem de opvang van personen breder dan alleen asielzoekers. "We hebben als gemeente in 2023 een hotel aangekocht om statushouders te huisvesten, daar hebben we een slag ingemaakt. Daarnaast vangen we veel Oekraïners op en hebben we te maken met de huisvesting van veel arbeidsmigranten. Het is dus veel meer dan het huisvesten van alleen asielzoekers."
Bijzondere naam. Kan voelen als een zwaktebod als je verstandig in je naam moet zetten
Arjen Lubach over Westland Verstandig
Lubach
Dinsdagavond kreeg de spreidingswet en de houding van de Westlandse politiek ook aandacht in het satirische programma De Avondshow met Arjen Lubach. In de uitzending wordt een interview van de WOS met Keizer getoond. "Wat mij betreft gaat Westland zich absoluut niet aan deze wet houden. We laten ons niks opleggen, zeker niet door een stelletje mensen in de Eerste Kamer die een anders besluit hadden moeten nemen", zegt Keizer daarin. Al snel beginnen de grappen daarover. "Want zo hoort het te werken; de Tweede Kamer maakt de wetten en de Eerste Kamer vertolkt de wil van de gemeente Westland", zegt presentator Lubach lachend.
Ook laat Lubach een video zien waarin Peter Duijsens van Westland Verstandig zegt de spreidingswet niet te zien zitten. "Wij moeten kijken naar draagvlak in Westland. Ik kan u garanderen: dat draagvlak is er niet", zegt Duijsens in die opname. Lubach grapt vervolgens over de naam Westland Verstandig. "Bijzondere naam. Kan voelen als een zwaktebod als je verstandig in je naam moet zetten."
Ook op social media barsten discussies los over de spreidingswet en de houding van Westland. Waar de ene de houding van het Westland 'goed' vindt, vindt de ander het 'onverantwoordelijk'.
'Koop niets in het Westland'
In een opiniestuk op BNNVara-website Joop stelt historicus Han van der Horst: "Wel de lusten, niet de lasten, dat is de mentaliteit. En wie er wat van zegt, kan een grote mond krijgen. Als het daarbij blijft.
De winkelcentra in het Westland worden door mensen uit de wijde omgeving graag bezocht omdat er een prachtig aanbod is zonder parkeerellende. Zo spekken zij de kas van een gemeenschap die maatschappelijke problemen over de gemeentegrens kiepert en denkt dat het zo hoort. Koop niets in het Westland. Blijf er weg. Neem de metro of de Randstadrail en winkel in de Haaglanden of het Rijnmondgebied. Haal bij de groenteboer Spaanse tomaten en druiven. Zet de Westlanders hun asociale houding betaald."
Columnist Jan Dijkgraaf begrijpt de houding van Westland echter wel. "De Staat kan, als een gemeente niet vrijwillig meewerkt en zich laat omkopen met extra vergoedingen tot 5000 euro de opgenomen neus, gewoon de macht in een gemeente overnemen. (...) Maar geen rechter gaat dus, met die Dwangwet in de hand, gemeenten die juridisch in opstand komen tegen de Staatsdwang gelijk geven. Dat betekent dat jullie gewoon de Sjaak zijn, net als al die andere gemeenten waarover de ellendige gevolgen van ons 'Wees welkom in ons land'-beleid worden uitgestrooid. Bedoel ik daarmee dat jullie wél moeten meewerken? Nee, natuurlijk niet! Jullie moeten voet bij stuk houden. David tegen Goliath."
'Westland lokt spreidingswet uit'
In dagblad Trouw stond woensdagochtend de kop: 'Het Westland verzet zich tegen een spreidingswet die het zelf heeft uitgelokt'. Bestuurskundige John Bijl zegt dat de spreidingswet er is gekomen door een gemeente als Westland.
Voordat er dinsdag gestemd werd in de Eerste Kamer werd er ook over Westland gesproken. Senator Alexander van Hattem (PVV) zei daarbij: "Om een voorbeeld te geven: vandaag heeft de gemeente Westland, de gemeenteraad, al gezegd 'wij gaan hier geen uitvoering aan geven'. Je krijgt dus straks heel grote discussies als gemeentes zeggen: wij worden tot medebewind geroepen tot deze wet." Annabel Nanninga (JA21) riep gemeenten op om het voorbeeld van Westland te volgen. "Er zijn gemeenten zoals Westland die al zeggen: dit gaan we écht niet doen. Wij roepen gemeenten ook op om het voorbeeld van Westland te volgen en hier niet in mee te gaan."
Staatssecretaris Eric van der Burg liet bij RTL Nieuws over de 'weigeropstelling' van Westland al weten. "De naam van een bestuurder is niet voor niets wethouder; je hebt je wel aan de wet te houden."
