Een recept van vroeger om het stikstofprobleem op te lossen: koeienkak in de kassen

Nederland kleurt donkerrood als het gaat om de uitstoot van stikstof door koeien, varkens en kippen. Het kabinet ziet als oplossing honderden boeren uitkopen en de veestapel verkleinen.

Maar dat stuit op veel en fel verzet. Wellicht is er een andere oplossing: dierlijke mest in de kassen. Boeren komen zo van hun stikstof af en tuinders hebben minder gas nodig. In Hoek van Holland pioniert een chrysantenkweker hier al mee. Sinds een week krijgen de bloemen van de kwekerij Beyond Chrysant stikstof uit koeien- en varkensmest. De teler is nu al tevreden. "De bloemen zien er gezond uit. Ik zal niet zeggen dat ze lachen, maar ik kan wel zien dat ze het naar hun zin hebben", grapt kweker Wouter Duijvesteijn tegen mediapartner Rijnmond.

Stikstof is een essentiële bouwstof voor planten. Het bevordert de groei en fotosynthese. Voor zijn miljoenen chrysanten kocht Duijvesteijn tot voor kort industriële stikstof in, gemaakt van aardgas, in een fabriek die daar ook op draait. Voorheen was dat lekker goedkoop, maar door de schreeuwend hoge gasprijzen is dat nu niet meer zo aantrekkelijk. En bovendien zonde.

Giertank voorrijden

Stikstof zit ook in de urine van koeien, kippen en varkens. Melkveehouders en varkensboeren hebben er veel te veel van en het richt schade aan de natuur aan, terwijl tuinders het juist speciaal laten maken.

Met de omschakeling helpt de chrysantenkweker niet alleen de veeboeren, maar ook zichzelf. "We moeten met z’n allen van het gas af en duurzamer gaan produceren." Duijvesteijn gelooft in een volledig gasloze glastuinbouw. Hij wil ook van het gas af als het gaat om de warmte in zijn kassen. Maar dat heeft nog tijd nodig. Plus steun om deze zware periode van inflatie en torenhoge gasprijzen te overbruggen.

Koeienstikstof in de kassen is niet zo eenvoudig als met de giertank voorrijden en de mest uitrijden over de planten. "Dat zou een bende worden en de mooie chrysanten blijven dan niet mooi wit", zegt bemestingsspecialist Eric Watzeels.

Stikstofprobleem aanpakken

De Hoekse chrysantenkweker is een pionier onder de tuinders. In heel Nederland zijn er drie tuinders overgestapt op stikstof uit koeien- en varkensmest. Als meer tuinders overstappen, is het mogelijk om het stikstofprobleem aan te pakken. "Op deze manier hoef je de drijfmest niet meer over het land uit te rijden, maar kun je het netjes verwerken tot een schoon product. En zo voorkom je dat stikstof in het milieu terechtkomt. Dat is echt iets heel bijzonders", benadrukt de bemestingsspecialist.

Volgende week presenteert bemiddelaar Johan Remkes zijn rapport en de mogelijke oplossingen hoe de stikstof-uitstoot drastisch te verlagen. Mogelijk zit koeienmest in de kassen daarbij.