Nieuw boek over geschiedenis Westland: 'Het was er nog niet'

'Ik vind economie geweldig, maar dit was echt ontzettend leuk om te doen.' Jaap van Duijn, econoom en oud-topman van beleggingsmaatschappij Robeco, heeft een boek geschreven over de geschiedenis van het Westland.

Boeken over de verschillende plaatsen in de streek zijn er al, of over de tuinbouw of de Westlandse stoomtram, maar "er was niet een boek wat begint bij de Romeinen en eindigt bij het nu, dus ik dacht: 'dan ga ik het zelf wel schrijven'."

Jaap van Duijn wordt in 1943 geboren in Naaldwijk, als telg in een tuindersfamilie. Hij studeert economie, wordt hoogleraar in Delft en uiteindelijk bestuursvoorzitter van Robeco. Hij schrijft een tiental boeken, allemaal over economische onderwerpen. "De geschiedenis van het Westland", is zijn eerste geschiedenisboek.

"Het was al een heel oud plan, want ik ben in 2005 gestopt bij Robeco en toen dacht ik al: 'ik ga dat boek schrijven', maar toen kwam er weer economie tussendoor", zegt hij. In 2015 begint Van Duijn dan toch aan het geschiedenisboek. Het kost veel uitzoekwerk: "In oude boeken stonden ook nog wel fouten, dus wat ik ook heb gedaan is: terug naar de bron. Ik heb ontzettend veel zitten zoeken in oude oorkondes om het precies goed te hebben. Dat vond ik ontzettend leuk, en vooral het uitzoeken van de illustraties. Meer dan driehonderd staan er in."

Tuinbouw
De schrijver vertaalt grote historische gebeurtenissen naar de streek, bijvoorbeeld: wat betekende de 80-jarige oorlog voor het Westland? En hij gaat in op de vraag wat er nu wel of niet tot het Westland hoort. De Lier is bijvoorbeeld lang een grensgeval geweest, en Loosduinen was tuinbouwgebied dat bij Monster hoorde voor het door Den Haag werd geannexeerd.

De tuinbouw ontstond al voor 1700, maar nam pas een eeuw later een grote vlucht. "Tuinbouw vindt plaats bij steden. Leiden had Leiderdorp, Amsterdam had Sloten, wij waren het achterland van Den Haag. Dus het vindt plaats bij een stad, en de grond en de lichtomstandigheden moeten goed zijn, en die zijn hier ideaal. Daar kwam bij, als we gaan exporteren is de nabijheid van de Rotterdamse haven heel belangrijk, dus al heel vroeg werd er geëxporteerd, druiven, meloenen, komkommers, naar Engeland."

Van Duijn realiseerde zich tijdens het schrijven ook iets bijzonders over de tuinbouw: "Tussen 1970 en 1995 is die door een heel moeilijke tijd gegaan. Dan leef je zelf, en je leest erover, je bent erbij, maar pas als je een beetje afstand neemt, zie je dat het een hele moeilijke tijd is geweest, met veel faillissementen, lage prijzen, dure energie en het Wasserbomben-schandaal, de tomaten die niet meer aan Duitsland verkocht konden worden. En het verbazende is: de sector is daar op een geweldige manier weer bovenop gekomen na 1995."

Koffietafel
Van Duijn beschrijft de allervroegste bewoning van de streek, al voordat de Romeinen naar Nederland komen. Hij belicht de invloed van de Romeinen, en daarna de Franken, en hij diept op wanneer de streek eigenlijk voor het eerst 'Westland' werd genoemd, en waarom.

En zo is de hele geschiedenis van het Westland volgens hem nu voor het eerst in één boek samengebracht. "Je moet het eigenlijk op de koffietafel leggen, en dan elke dag een stukje lezen", adviseert de auteur, "ik kan me niet voorstellen dat er een Westlander is die het niet wil lezen."