Sjaak van der Tak nieuwe voorman hele landbouwsector: 'Geef de sector tijd'

Hij neemt het roer over in woelige tijden. Sjaak van der Tak wordt per 1 januari de nieuwe voorzitter van LTO Nederland.

Van der Tak is oud-burgemeester van Westland, daarvoor wethouder in Rotterdam en nu voorzitter van Glastuinbouw Nederland. In zijn jaren in Westland leerde hij de glastuinbouwsector kennen, en de afgelopen drie jaar als voorzitter van de branchevereniging voor die sector kon hij er nog dieper induiken. Nu gaat hij zijn ervaring en zijn passie inzetten voor de hele agrarische sector.

De ledenraad van LTO Nederland benoemde Van der Tak afgelopen week. "Er is behoefte aan een verbinder die weet wat er speelt bij ondernemers in de agrarische wereld", zo zegt het bestuur van de organisatie. "Iemand met hart voor de zaak die zich assertief inzet voor een toekomstbestendige sector. Met zijn bestuurlijke ervaring en netwerk, maar vooral zijn passie voor het ondernemerschap in de land- en tuinbouw, weten we zeker dat het voorzitterschap van LTO Nederland Sjaak op het lijf is geschreven."

Van der Tak is uiteraard blij met zijn benoeming: "Met een zo ruimhartige steun uit de vergadering van alle gelederen van LTO Nederland ben ik zeer content, en ik zal me voor al onze boeren en tuinders inzetten."

Dat is toch weer wat anders dan u gewend was, melkveehouderij is weer heel anders dan glastuinbouw?
"Toen ik van wethouder in Rotterdam naar Westland ging als burgemeester, en daarna bij Glastuinbouw Nederland, heb ik geleerd over het ondernemerschap in de glastuinbouw, en dat het draait om innovatie, de wil om verder te komen dan waar je vandaag bent. In dat kader is het van belang dat ik in al die jaren 2036 bedrijven heb mogen bezoeken, dat neem ik allemaal mee in de bagage naar LTO Nederland."

"Ik blijf dat ook doen om precies te horen wat de ondernemer drijft als het gaat om zijn bedrijf, om verantwoord ondernemerschap en om een gezond bedrijf te houden met behoud van maatschappelijk draagvlak."

Een boerenbedrijf gezond houden is geen gemakkelijke opgave in deze tijd.
"Een melkveehouder heeft gemiddeld een schuld van drie miljoen euro, een omzet van drie ton en een inkomen van 30.000 euro, en daar moet dan ook nog belasting af, dus mensen zitten in zwaar weer. Denk aan de stikstofproblematiek, de demonstraties die we hebben gezien en dan zie je dat mensen pijn lijden."

"Dat ondernemerschap boeit mij, want het gaat erom dat je als boeren en tuinders samen verder kan komen in het belang van de samenleving, mens en dier, natuur en milieu, en dat samen met de overheid. En er zijn boeren die er anders over denken, maar die moeten we ook meekrijgen."

Wordt het dan ook uw taak om boeren die zich hebben aangesloten bij de Farmers Defence Force weer terug te krijgen naar de LTO?
"Het gaat er om dat we in gesprek blijven, dat we elkaar bereiken en resultaatgericht onze doelen bereiken en daarmee een goed agrarisch Nederland realiseren."

Gaat u zelf meelopen in een volgende demonstratie?
"Ik ben bij de eerste demonstratie geweest, en die heeft een grote indruk achtergelaten. Ik heb de teleurstelling gezien. Je komt niet voor niks met een tractor van Texel of uit de Achterhoek of Groningen helemaal naar het Malieveld, dan is er natuurlijk wel wat aan de hand. Daarom moeten we alles doen om samen onze doelen te bereiken."

U zegt dat u bedrijven zal blijven bezoeken, maar het wordt toch vooral ook veel lobbywerk in Den Haag?
"Bedrijfsbezoek moet altijd omdat je aan de keukentafel gewoon meer hoort. Het gaat in de sector om voedselvoorziening voor mensen, maar het gaat ook over hoe we omgaan met de dieren en het milieu. Dat zijn dingen die ertoe doen, en wat ik aan de keukentafel hoor kan ik rechtstreeks vertalen naar de overlegtafels in Den Haag."

Hoe gaat u leden meekrijgen die tegen het huidige regeringsbeleid zijn?
"In de allereerste plaats vraag ik om ruimte voor bijvoorbeeld een oplossing van het stikstofvraagstuk. Dat kan je op innovatieve wijze uitvoeren, maar je moet wel de mensen meekrijgen en dat kost tijd. Als voorbeeld: de glastuinbouwsector was vroeger een grootverbruiker van energie, maar inmiddels zijn glastuinders energieleveranciers geworden. Zo'n soort verandering moet ook in andere sectoren kunnen. Daarvoor moet er geld komen, maar ook tijd om die transitie te volbrengen."

"Van de week was ik bij een melkveehouder en die zei: "26 procent minder stikstof dat is te doen, maar dan moet er geld komen om daarvoor te investeren, en dat is er nu niet". Het gaat om minder emissie, niet om minder dieren, met investeren in slimme technieken kan je dat bereiken."

Zoals de scheiding van de uitwerpselen van koeien?
"Ja, als je een stal zo inricht dat je de urine kan scheiden van de mest dan scheelt dat al enorm. De mest kan je weer drogen en gebruiken in de akkerbouw, maar ook voor schrale gronden elders in Europa. Dat mag nu niet, en de regering moet in Brussel ervoor zorgen dat de regels die dat verhinderen worden weggehaald, zo kan er meer. En dan ben je niet van minder dieren, maar ben je het emissieprobleem aan het aanpakken, en niet voor één bedrijf, maar voor de hele sector."