Streekhistorie: Koorlaanbrug over De Lee in De Lier

In het Westland zijn de afgelopen jaren bruggen aangelegd, verbreed, verhoogd of vernieuwd, zo ook in De Lier. Op vrijdagmiddag 23 april 2015 werd de nieuwe Oosterleese brug op de Oostbuurteweg in aanwezigheid van wethouder Ouwendijk officieel in gebruik genomen.

Reeds in de vijftiende eeuw werd in De Lier een vaste oeververbinding gebouwd. Hoeveel bruggen er nadien hebben gelegen of zijn vervangen is niet meer exact te achterhalen. De Lier kent vele bruggen onder andere: de Heulbrug, de Sportlaanbrug, de Kerklaanbrug, de Bleijenburgbrug en nog enkele kleinere bruggen.

Dit keer gaat het over een bekend bruggetje over het riviertje De Lee, dat het dorp doormidden snijdt. De Caaijbrug, de Kaaibrug of in de volksmond: het Koorlaanbruggetje vormt al zeer lang de verbinding tussen het Koorlaantje en de Arent Dirckszn. Vosstraat naar het centrum van De Lier.

Op een oude foto uit 1904 van een tekening/schilderij is te zien dat er een lage (ophaal-?) brug was.

Op de foto van ca. 1960 is nog de oude bovengrondse stroomvoorziening aan houten palen te zien.

Vóór 1979 was de Koorlaanbrug een ijzeren boogbrug, die minder steil was dan de huidige; je kon er met een vaartje al fietsend overheen komen.

Op de drie foto's van ongeveer 1965 ziet men dat de kade met een touw met witte labeltjes naar de brug was afgezet. De werkgroep Oud De Lier was nieuwsgierig naar het verhaal hier achter.

Via navraag bij de familie Riezebos kwamen wij achter de reden. De kade (Caaij, Kaaij, Kaay of Kaai) aan de overzijde van het woonhuis van de familie Riezebos was de algemene laad- en losruimte voor schepen die goederen in De Lier haalden en brachten. Later is ter hoogte van waar nu de Bleijenburgbrug ligt een nieuwe laad- en losmogelijkheid gemaakt, maar die is nooit populair geworden. Dit had te maken met meer transport over de weg, maar ook met het transport van rotte mest over het water. Er stond daar vroeger het gemeentehuis en een school. De waardering voor deze activiteiten zullen niet hoog geweest zijn.

Niettemin heeft de kade bij de oudere Lierenaars de naam Kaai gehouden, evenals de daarnaar genoemde brug: Kaaibrug. De Kaai is het stuk terrein tussen de brug en het slootje bij de tegenwoordige theetuin "De Bongaard". Enige tijd voordat deze foto's genomen waren had een schipper zijn schuit per ongeluk tussen de Kaai en de zuidelijke pijlers van de brug geboord, waardoor deze moesten worden vervangen. De nieuwe pijlers konden alleen naast de brug worden geslagen, waardoor de liggers een eind buiten de brug uit staken. Dat is goed te zien op de foto die vanaf de Dom is gemaakt met de twee kinderen met fietsen op de brug. In de periode 1960-1965 zijn er nieuwe moderne lantarens geplaatst.

Op de foto met de Dom is te zien dat op de rand metalen ringen zitten voor het aanmeren. In de jaren '70 van de vorige eeuw werd de zogenoemde Bomenwijk aangelegd. Er werd steeds meer gebruik gemaakt om al lopend in het dorp boodschappen te doen en de kortste route naar het centrum liep via de Koorlaanbrug.

In het najaar 1979 werd besloten deze brug te gaan vervangen en deze werd in 1980 in gebruik genomen. Toen er steeds meer evenementen op het water plaatsvonden en de mensen massaal op de brug stonden te kijken, werd de brug, bij voorbeeld tijdens de jaarlijkse Gondelvaart, afgesloten voor het publiek. Er werd aan weerszijden een bord geplaatst met de tekst: "Brug afgesloten tijdens gondelvaart i.v.m. belastbaarheid".

In 2009 werd daarom besloten dat de gehele brug vervangen moest worden; dit zou gebeuren tijdens de werkzaamheden aan de boezemkade, die verhoogd ging worden. De bestaande brug en de paalfundering werden geheel verwijderd, waarna er een nieuwe paalfundering in ging en daarna de nieuwe brug werd geplaatst. Deze brug met houten leuningen kreeg dezelfde vorm als de vorige maar wel met één extra tussenboog en ook weer met traptreden. Voor de fietsers werd een fietsgoot op de brug geplaatst. Met het verleggen van de boezemkade zijn de betonrand met ringen achter de damwand verdwenen.

Truus van der Lee uit De Lier maakte naar aanleiding van de ingebruikname van de vervangen brug het volgende gedichtje:

Het bruggetje,

met hoge ruggetje,

is weer teruggetje.

We hebben het heel wat keren,

moeten ontberen.

Nu terug van weggeweest

geeft het dubbel feest.

Geen grote betonnen palen,

maar ru(oe)stige stalen.

We hebben lang gewacht,

maar de verbinding is tot stand gebracht.

Winkelend en nu lopend,

want de brug is geopend !!!!!!

Op een rustige zondagmorgen in december 2014 kon schrijver dezes, op een mooie Westlander naast de Koorlaanbrug, een reiger op zoek naar een visje of kikker op de gevoelige plaat vastleggen.

Verder wordt deze brug vaak gebruikt voor groepen om een leuke opname te maken.

De laatste foto betreft de huidige situatie, let ook eens op de "oude" lantaarn, wel met spaarlamp !!