Gekte in tuinbouw: geen productie en kassen in verkoop
Stoppen of doorgaan? Voor dat dilemma stond chrysantenkweker Juliska van der Breggen deze zomer nu de gasprijzen onverminderd hoog blijven.
Uiteindelijk besloot zij in één van haar twee kassen de teelt te beëindigen. "Tegen deze prijzen, daar kan geen opbrengst tegenop."
''Het is toch even slikken om hier te zijn", zegt Van der Breggen, terwijl ze staart naar de volledig kale kas waar ze middenin staan. Een paar maanden geleden stond de kas nog vol met door haar gekweekte santini's, een variant van de vertrouwde chrysant. Maar eind juli beëindigde Van der Breggen het huurcontract van de kas in 's-Gravenzande, waar ze ruim zeven jaar zat, en werden de laatste bloemen geoogst "Het was voor ons met de torenhoge energieprijzen niet meer rendabel om door te gaan", vertelt ze. "Ondanks dat het de enig mogelijke beslissing was, doet het nog steeds pijn."
Tomatenkweker Richard Hartensveld van Schenkeveld Tomaten met vestigingen in Midden-Delfland en Westland gaat ondanks de hoge gasprijzen nog wél in al zijn acht kassen door, maar is gedwongen zijn bedrijf anders in te richten. "Deze winter ga ik nagenoeg overal het licht uitzetten", vertelt hij. "Daardoor produceren we de hele winter geen tomaten." Dat betekent voor de kweker - die anders jaarrond produceert - veel minder omzet. "Maar het verlies zou nog groter zijn, wanneer ik doorga met torenhoge productiekosten. Dat zijn namelijk kosten die we nooit met de verkoop terug kunnen verdienen. De kostprijs is op dit moment tien keer zo hoog. Het is gewoon een simpel rekensommetje dat wij gemaakt hebben."
'Tekort in de winkel'
Hartensveld is niet de enige die in zijn tomatenkassen stopt met belichten. Volgens de kweker gaan we dat in de supermarkt later dit jaar merken. "Er komen ook tomaten uit Spanje en Marokko, maar er is een periode in het jaar waarin de oogst daar ook minder is. Dan zal er in de supermarkt een tekort ontstaan." De kweker verwacht dat er meer 'gekke dingen' aankomen deze winter. "Kassen die niet worden aangeplant of in de stille verkoop staan. De impact is groot." Dat weet Juliska van der Breggen als geen ander. Met het stoppen van de kas in 's-Gravenzande is ze 30 procent van haar productie kwijt. "Ook dertig procent van ons personeel kunnen we geen werk meer bieden."
'Meer steun overheid nodig'
De kweekster laat haar hoofd niet hangen en gaat in haar andere kas in Bleiswijk nog wel door. "Daar hebben we een WKK staan, die zet energie om in warmte. Daarnaast willen we overstappen op led-verlichting. Dat kan veel energiekosten besparen, maar is een dure investering." Ze moet sowieso iets in haar andere kas veranderen. "Als we op deze manier doorgaan, is het ook daar niet rond te rekenen." De kwekers hopen massaal op meer steun van de overheid. "De gaskraan in Groningen zou opengezet kunnen worden en in andere landen is een plafond vastgesteld aan de energieprijs. Waarom kan dat hier niet? De overheid moet ingrijpen, anders weet ik niet waar dit gaat eindigen."