Streekhistorie: Veranderend straatbeeld, de Havenstraat in Monster
In eerste instantie gebruikten Heijdse vishandelaren de Monsterse haven voor de export van hun haring en vis. Later werden vooral tuinbouwmaterialen, land- en tuinbouwproducten en mest via de haven vervoerd. Marktschippers verdienden aan dit transport een goede boterham.
Met de komst van stoomtrams van de Westlandsche Stoomweg Maatschappij (W.S.M.) kreeg de Monsterse haven er een geduchte concurrent bij. Lange tijd liep deze tramlijn van 's-Gravenzande via de Monsterse dorpskern naar Poeldijk en omgekeerd. Een groot knelpunt vormde een bocht bij het Kerkplein/Choorstraat. Zeker toen de frequentie en de grootte van de wagons toenam. De verkeerssituatie werd steeds gevaarlijker.
Uiteindelijk besloot de W.S.M. in 1924 de trambaan te verleggen naar de nieuwe provinciale weg (de huidige Emmastraat). Het Monsterse centrum werd stoomtram vrij. Wel had dit besluit grote gevolgen voor de haven. Een dure spoorbrug was geen optie. De haven werd dan ook gedempt en meer oostwaarts opnieuw aangelegd.
Een aparte Bouwfondscommissie nam de taak op zich om de benodigde financiën bij elkaar te brengen en verdere bouwplannen te ontwikkelen. In eerste instantie besloot de commissie een kavel te kopen tegenover de voormalige Christelijke basisschool 'Eben Haëzer', ook wel de Zeestraatschool genoemd. Een mooie locatie midden in de bebouwde kom van de gemeente Monster en vlakbij een nieuw uitbreidingsplan. Het bestuur verwachtte voor de realisatie een bedrag van 70.000 gulden nodig te hebben. Architect S.G. van den Akker kreeg opdracht een eerste ontwerp te maken.
Enkele maanden later werden de plannen enigszins gewijzigd. Het bestuur van de pas opgerichte vereniging zag af van de aankoop van het perceel tegenover de Zeestraatschool. Hij had inmiddels van de Kerkvoogdij van de Ned. Herv. Gemeente een pand met erf aan het begin van de Havenstraat overgenomen. Burgemeester en Wethouders van Monster zegden toe dat zij zo spoedig mogelijk voor de bewoner vervangende woonruimte zouden regelen.
Uiteindelijk startte de bouw toch nog in 1953. Gelijktijdig schreef het verenigingsbestuur een prijsvraag uit 'Wie de beste naam voor dit gebouw weet te vinden, krijgt als beloning een boekwerk!'. Mogelijke suggesties konden per brief worden ingeleverd bij het hoofd van de Rehoboth school, de heer J. Rensen. Een adviescommissie bestaande uit E. Keizer, J.A. Kruithof en E.C. de Vries koos op 21 december 1953 uit de inzendingen 'DE HAVEN' als naam voor het verenigingsbouw. 'Volgens hun mening is deze naam in dubbele zin passend, n.l. als plaatsaanduiding en ten opzichte van het doel, waarvoor het gebouw is gesticht'.
Op 2 maart 1954 was het zo ver. Gebouw 'De Haven' was klaar voor gebruik. 'Teneinde alles ordelijk te doen verlopen is het besluit genomen 2 samenkomsten te beleggen en wel des namiddags te 3 uur en des avonds half acht, met alle belangstellende gemeenteleden, de vrienden en bekenden van onze Herv. Gemeente'.
Na 61,5 jaar trouwe dienst is het markante gebouw aan het begin van de Havenstraat onder de slopershamer gevallen. Opnieuw is het beeld van de Monsterse Havenstraat drastisch veranderd. Welk gebouw volgt?
Bronnen: Kerkbode van de Nederlands Hervormde Gemeente te Monster, jaargang 4-8 (1950-1954). A.P. van Vliet, 'De Havenstraat', in: Veranderend Westland. Fotoboek van een dynamische streek (Honselersdijk 2000) 50-51.
WOS.nl is een samenwerking aangegaan met historische werkgroepen en verenigingen in de regio. In navolging daarvan is deze rubriek ontstaan. Reacties kun je mailen naar bas@wos.nl