'Opruiende tweets', matten bij De Witte en gewonde door ei, zo verliep de intocht in De Lier
De gemeente Westland had door de komst van demonstranten de handen vol aan de intocht van Sinterklaas in De Lier afgelopen november, zowel vooraf als op de dag zelf. De intocht verliep zeer onrustig. Een verslag gezien vanuit de ogen van de medewerkers van de gemeente.
Ochtend
De dag van de intocht begint met het feit dat enkele politiecamera’s nabij de aankomstlocatie zijn beklad met purschuim. Daarvoor zijn vier mensen aangehouden.
“Ik heb [naam journalist] gevraagd of hij wil stoppen met zijn opruiende tweets.”
Gemeenteambtenaar op WhatsAp
Een journalist van Omroep West is al er al vroeg bij en zet foto's van de camera's op X (voorheen Twitter). Verder laat hij zien dat er ME-busjes over de Veilingweg rijden én hij plaatst een oproep van Kick Out Zwarte Piet door, waarin de organisatie mensen oproept om te komen demonstreren.
Dat laatste valt niet in goede aarde bij een ambtenaar van de gemeente. Die schrijft in een interne WhatsApp-groep: 'Voor jullie info: ik heb [naam journalist] net gebeld en gevraagd of hij wil stoppen met zijn opruiende tweets. Doet hij dat niet, dan ga ik de hoofdredactie bellen. De oproep van KO Zwarte Piet is fake. Staat niet op hun eigen X-account.'
None
Al snel blijkt overigens dat de oproep wel degelijk van KOZP afkomstig is. Collega’s melden: 'Staat op hun Instagramaccount' en 'En Facebookaccount van Stop Blackface'.
Rond 11.45 uur worden de eerste zwart geschminkte Pieten al gesignaleerd in het dorp. Geen reden voor paniek, tegendemonstranten zijn het niet. 'Als het goed is, is dat een onderdeel van het programma', merkt een ambtenaar op WhatsApp op. 'Als het goed is, hebben ze dan polsbandjes om.'
Een ambtenaar ter plaatse reageert daarop: 'Niet gezien. Lopen ook roetveegpieten rond. Ook bij hen heb ik geen bandje kunnen constateren. Komt wellicht door de dikke kleding die ze aanhebben.' Het is die dag dan ook koud en regenachtig. 'De organisatie gaat doorgeven dat ze duidelijk te zien moeten zijn.'
Regio15
Middag
Even na het middaguur wordt nog maar eens duidelijk dat er niet wordt afgeweken van de route. 'Net een organisatielid gesproken en gevraagd wat de route is. Deze geeft aan dat de route is zoals besproken', meldt een medewerker van de gemeente in een WhatsAppgroep.
Niet veel later komen er wat bijzondere berichten binnen. In het nabijgelegen recreatiegebied De Wollebrand hebben boa's gezien dat er containers worden volgeladen. Waarmee precies wordt uit de interne berichtgeving niet helemaal duidelijk. Die containers zijn wel een van de redenen om een noodbevel af te kondigen. Daarover straks meer.
Ondertussen komen bij het Foodcourt in de Harnaschpolder de eerste demonstranten van KOZP aan. Het zijn er in totaal ongeveer 250. Zij verzamelen zich op die plek, om vanaf daar gezamenlijk naar De Lier te vertrekken.
WOS/ Jay Koek
In de Lierse Hoofdstraat ontstaan op dat moment ook de eerste groepen tegendemonstranten. 'Ik hoor scheldwoorden', schrijft een ambtenaar. Een ander vult later aan: 'Er wordt aan de kade doorgegeven dat de tegenpartij wil gaan matten bij (restaurant) De Witte.'
“Forse eierenverkoop bij Albert Heijn, volgens manager.”
Gemeenteambtenaar op WhatsApp
Om 13.40 uur vertrekken de boten met Sint en zijn Pieten richting de aankomstlocatie. Vlak daarna gaat het al mis. 'Vuurwerk is gegooid naar het anti-pietenvak', schrijft een ambtenaar in de WhatsAppgroep. Het is reden voor de burgemeester - hij kijkt via politiedrones live mee vanuit het gemeentehuis - om de ME in te zetten. Ook wordt een eerste noodbevel afgekondigd. 'Op een parkeerplaats stonden voertuigen met hooibalen, giertanks en containers. Dit zou mogelijk ingezet kunnen worden bij een tegenactie. Om die reden wordt een noodbevel afgekondigd', staat daar onder andere in.
Dat er meer acties vanuit de tegendemonstranten aankomen, wordt vlak daarna duidelijk. 'Forse eierenverkoop bij Albert Heijn, volgens manager', schrijft een ambtenaar op WhatsApp. Die eieren worden gebruikt om demonstranten van KOZP te bekogelen.
Vanwege de onrust bij de aankomstlocatie wordt de boot met Sint en Pieten rond 14.05 uur voor zo’n 5 minuten stilgelegd ter hoogte van de brug bij de Kerklaan. De Goedheiligman stapt daar ook even van boord om kinderen te begroeten, al is dat niet de afspraak. Om 14.10 uur vaart de boot weer.
WOS / Jay Koek
Spreekstalmeester Rob Veenman is op het veldje bij de Bleijenburgbrug de kinderen ondertussen aan het opwarmen voor de aankomst van Sinterklaas. Wel krijgt de organisatie de instructie om het programma snel af te werken. 'Dus geen stafoverhandiging etc.', is te lezen in de WhatsAppgroep van de gemeente. Nadat hij enthousiast is binnengehaald, gaat de Sint vervolgens 'versneld door' naar de Hoofdstraat. 'Dus niet tussen de demonstranten door', aldus een ambtenaar.
“We hebben één gewonde door ei.”
Vertegenwoordiger KOZP
Het is dan ongeveer 14.30 uur. Voor Kick Out Zwarte Piet zit de actie er dan op. 'KOZP heeft aangegeven boodschap duidelijk te hebben gemaakt. Bereiden zich nu voor op vertrek. Kan nog wel even duren.' Dat vertrek gaat overigens niet zonder slag of stoot. De politie moet opnieuw ingrijpen opdat voorstanders van Zwarte Piet niet bij de demonstranten van KOZP kunnen komen. Reden voor Arends om een tweede noodbevel in te zetten: 'Dit noodbevel is bedoeld om personen te kunnen verwijderen rondom de Sinterklaasintocht in De Lier en op enige wijze uit zijn op het veroorzaken van ernstige onrust', aldus de gemeente.
Rond 15.00 uur heeft de actiegroep De Lier verlaten. De rust keert daarna snel terug. In de Hoofdstraat wordt het sinterklaashuis officieel geopend en er worden diverse spellen gespeeld als zaklopen en ballengooien.
Een gemeenteambtenaar heeft daarna nog wel contact met een vertegenwoordiger van KOZP. 'Zijn jullie veilig? (...) Het staat jullie vrij om de rechtsmiddelen aan te wenden. Maar ik wil er ook het gesprek over voeren uiteraard. Het een hoeft het ander niet uit te sluiten.'
'We zijn op de weg terug, ik heb twee keer vuurwerk tegen me gehad', reageert de vertegenwoordiger van KOZP. 'We hebben één gewonde door ei. Straks nog inventariseren hoe en wat.' Veilig voelde de actiegroep zich allerminst. 'Meerdere keren rookbommen, vuurwerk, volle blikjes drinken, eieren, tomaten, kiwi’s. Het duurde lang voordat de politie hen ging handhaven.'
Desondanks blikt de burgemeester na afloop enigszins tevreden terug. "De Sinterklaasintocht in De Lier en daarmee samenhangende demonstratie van Kick Out Zwarte Piet hebben zonder ernstige wanordelijkheden plaatsgevonden. Wel moest de politie/ME in actie komen richting tegendemonstranten omdat zij de demonstranten van KOZP op de door de gemeente aangewezen demonstratielocatie bekogelden met eieren en vuurwerk. Mijn dank en waardering voor de politie, het organiserend comité van de intocht in De Lier, boa's, beveiligers en medewerkers van de gemeente, die ervoor hebben gezorgd dat zowel de intocht als de demonstratie vandaag veilig konden doorgaan. Want dat is waar alle inzet op gericht is geweest."