Archief
Historicus Jacques Moerman toont een oude tekening van een windas.

Historicus Jacques Moerman toont een oude tekening van een windas.

Historische 'Windas' krijgt een replica: 'Niemand kent het verhaal'

Het Westland kent een rijke historie wat betreft trekschuiten. Om die boten vroeger over een dijk van een slootje naar een hoger gelegen water te krijgen werden windassen, ook wel een overtoom, gebruikt. Deze werktuigen worden al sinds 1884 niet meer gebruikt, maar nu wordt er gewerkt aan een replica.

Historicus Jacques Moerman praat ons bij over het historische verhaal rond de windassen. Vanaf de 16e eeuw werden deze door boeren gebruikt om hun melk en eieren met bootjes van laag gelegen slootjes naar de grotere wateren te krijgen. "Daarvóór konden bootjes met wat mankracht over de dijk worden gezet", aldus Moerman. Door bodemdaling werd het hoogteverschil echter te groot, waardoor de windassen werden bedacht.

Tekst gaat verder onder de video.

Tientallen

"Je vond vroeger ten minste 55 windassen in Westland en Midden-Delfland", vertelt Moerman. "De allereerste windas die in de archieven vermeld staat, stond er al in 1504. De laatste is in 1884 afgebroken, omdat ze niet meer nodig waren. Het wegennetwerk werd toen ook steeds beter."

Volgens stichting 'Midden-Delfland is Mensenwerk' moet er een replica komen, zodat het historische verhaal van de vaartuigen doorverteld kan worden. "Niemand kent het verhaal. Het is prachtig om te illustreren dat boeren vroeger hun eigen boter en kaas naar de markt in Delft brachten", vertelt Moerman trots. De replica wordt gebouwd door Stichting Restauratie Werkplaats Schiedam. En daar wordt op dit moment hard gewerkt.

Werkt echt

De windas moet straks ook daadwerkelijk gedemonstreerd kunnen worden. "Hij wordt geplaatst bij boerderij Zonnehoeve, op de grens van Midden-Delfland en Vlaardingen. Dat is een educatieve, historische boerderij waar veel scholieren komen", vertelt Moerman. Ook een naburige kanovereniging moet gebruik kunnen maken van de windas.

Dankzij een aantal fondsen heeft de stichting geld bijeengebracht voor de reconstructie. De bedoeling is dat de windas in het voorjaar wordt geplaatst langs de Vlaardingse Vaart.

De replica van de windas wordt geplaatst bij Boerderij De Zonnehoeve.