Bewoners 5 jaar na asbestbrand: 'Gezondheidsschade houdt ons niet bezig'

De grote asbestbrand aan de Ambachtsweg in Wateringen deed maandag precies vijf jaar geleden letterlijk en figuurlijk veel stof opwaaien. Er kwam asbest vrij en een deel daarvan daalde neer in een woonwijk. Vijf jaar later lijkt de rust eindelijk wedergekeerd.

"Het gaat goed in de wijk", zegt bewoner Jelle Molenaar. "Lange tijd werd er gevreesd dat de Ambachtsweg altijd dé asbeststraat van Wateringen zou blijven, maar we merken er eigenlijk niks meer van sinds alle asbest gesaneerd is en de huizen volledig zijn vrijgegeven. De woningen in deze straat worden ook nog steeds goed verkocht en de prijzen liegen er niet om."

Inge van Aalst, die een stukje verderop woont, heeft haar haar leven inmiddels ook weer opgepakt. "De buren hebben me echt door deze moeilijke periode - wat de brand toch wel was - heen gesleept." Samen met hen heeft ze na de brand van drie tuinen, zelfs één grote gezamenlijke plek gemaakt.

Saamhorigheidsgevoel

"Onze tuinen waren na de brand volledig verwoest", vertelt buurman Henk Waanders. "Met onze naaste buren dachten we na over hoe nu verder en besloten we één ontwerp te laten maken, zonder schuttingen. We hebben allemaal een fruitboom en kruidenplanten en kunnen bij elkaar plukken. Het is iets heel fijns."

De brand heeft de band tussen de buren in de Ambachtsweg sowieso enorm veranderd. "We zijn veel hechter met elkaar geworden, er is een heel sterk saamhorigheidsgevoel", aldus Henk Waanders. "Dat komt ook omdat we dit probleem met elkaar hebben opgelost."

Anders doen

De bewoner van de Ambachtsweg doelt daarmee op de sanering van de asbest. Henk Waanders: "De gemeente deed in het begin heel weinig, behalve het opruimen van de openbare ruimtes. Maar de asbest zat ook onder de dakpannen, dat moesten we zelfs regelen. Mijn buurman en ik hebben uiteindelijk geregeld dat het collectief opgelost zou worden."

Sjaak van de Tak - toenmalig burgemeester van Westland ten tijde van de brand - ontving veel kritiek over de handelswijze van de gemeente. Achteraf - vertelt hij nu - had hij het anders gedaan. "De wetgeving was toen zo dat de gemeente alleen verantwoordelijk was voor het saneren van de openbare ruimte en dat bewoners hun eigen huizen moesten regelen. Maar het was natuurlijk wel raar, want al die bewoners zaten maar te tobben; gelukkig is de regelgeving na de asbestbrand aangepast en is de gemeente verantwoordelijk voor de sanering van álle asbest."

Emotionele schade

Daarnaast kwam er een paar maanden na de brand een vernietigend rapport uit waarin stond dat door het handelen van de gemeente bewoners onnodig waren blootgesteld aan ernstige gezondheidsrisico's. Van der Tak blijft benadrukken dat de gemeente destijds volgens de wetgeving van toen gehandeld heeft. Bewoners liggen er niet meer wakker van. "Het houdt me niet bezig, de gevolgen zijn pas over tien jaar zichtbaar, we zijn nu vijf jaar verder", zegt Anneke Waanders. Bewoner Jelle Molenaar weet door zijn werk veel over asbest en maakt zich ook niet druk. "Roken is bijvoorbeeld veel slechter." De GGD heeft bewoners verzekerd dat juist door het handelen van de gemeente de gezondheidsrisico's door asbest verwaarloosbaar klein zijn gebleven.

Gezondheidsschade of niet; de brand heeft sowieso emotionele schade achtergelaten. Henk Waanders: "Als er 's nachts een brandweerwagen door de straat rijdt, schiet ik nog steeds wakker."