Westlandse tuinder had 219 Oekraïners illegaal aan het werk

De gemeente Westland, de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Belastingdienst hebben samen opgetreden tegen een (niet met name genoemde) glastuinbouwondernemer. Tijdens een controle op 4 december vorig jaar bleek dat op meerdere locaties stiekem 219 Oekraïense arbeidsmigranten werkten.

De inzet van deze Oekraïense vluchtelingen had vooraf gemeld moeten worden bij uitkeringsinstantie UWV. Dit nalaten betekent om te beginnen een overtreding van de Wet arbeid vreemdelingen. Daarnaast verrekende de ondernemer huisvestingskosten met het loon zonder aan de daarvoor geldende vereisten te voldoen. Daarmee overtrad hij de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. Ook klopte de arbeidstijdenregistratie niet met de werkelijke situatie, wat in strijd is met de Arbeidstijdenwet.

Signalen

De controle door de overheidsinstanties was een reactie op meerdere signalen van slecht werkgeverschap en onveilige huisvesting. Al in november 2022 constateerden de gemeente Westland, brandweer en Omgevingsdienst Haaglanden diverse overtredingen op het gebied van huisvesting.
Tijdens de controle in december en vervolgonderzoek werden daarbovenop diverse overtredingen vastgesteld die het welzijn van werkenden schaden, zo staat in een gezamenlijk persbericht van Westland en de Arbeidsinspectie.

Genomen maatregelen

De bij de controles betrokken overheden hebben een aantal maatregelen genomen:
- De Arbeidsinspectie heeft de ondernemer meerdere boeterapporten aangezegd. De hoogte van de boetes wordt nog berekend, op basis van het aantal overtredingen;
- De ondernemer zond via een netwerk van eigen bedrijven personeel uit naar zijn andere bedrijven. De Belastingdienst heeft hier extra onderzoek naar gedaan;
- De gemeente Westland sloot acht panden vanwege zeer (brand)gevaarlijke situaties en legde twaalf lasten onder dwangsom op met een totale hoogte van 600.000 euro in verband met illegale bebouwing en bewoning. Doel van een last onder dwangsom is om herhaling van een overtreding te voorkomen.

'Menswaardig behandelen'

Burgemeester Bouke Arends zegt: "We willen als gemeente een gelijk speelveld voor alle ondernemers en een zuivere glastuinbouwsector. Maar nog belangrijker is dat arbeidsmigranten menswaardig worden behandeld. Arbeidsmigranten hebben, net als Nederlandse werknemers, recht op eerlijke lonen en veilige omstandigheden. Excessen moeten worden aangepakt en daarvoor is het nodig om als één overheid op te treden. Iedere overheidsorganisatie heeft haar eigen verantwoordelijkheden en haar eigen palet aan wettelijke instrumenten. Alleen door die te bundelen kunnen we misstanden effectief aanpakken."

Boetes

Hoe hoog de boetes worden, is nog niet bekend. Volgens de basisregels bij de Arbeidsinspectie staat op een overtreding van de Wet arbeid vreemdelingen een bedrag van 8.000 euro per ingehuurde persoon. Dus reken maar uit, zou je zeggen.
Desgevraagd, reageert de Arbeidsinspectie als volgt: "Een onafhankelijke afdeling Boete, Dwangsommen en Inningen beoordeelt alle boeterapporten en dan worden de definitieve boetes pas opgelegd. In dit specifieke geval moet dat nog gebeuren."