College bijna volledig vervangen: nog één wethouder dezelfde plek

In juli 2022 gingen ze vol goede moed van start: de vier leden van het college van B en W in Midden-Delfland. Nu bijna twee jaar later zit alleen D66-wethouder Melanie Oderwald nog op haar plek.

Haar drie oud-collega's vertrokken om verschillende redenen: het ene vertrek was gepland, een ander vertrek kwam vrij onverwachts en dan was er een wethouder die niet meer verder kon, omdat haar partij uit de coalitie stapte.

Zij vertrokken

Livestream gemeenteraad Midden-Delfland

Bram van Hemmen, (interim-)burgemeester
Kwam in juni 2022 als opvolger van de gestopte Arnoud Rodenburg. De ervaren CDA'er gaf bij zijn aantreden al aan, dat hij zo'n anderhalf jaar in Midden-Delfland zou blijven. Van Hemmen werd gewaardeerd om hoe hij de raadsvergaderingen leidde en kreeg tevens complimenten voor zijn optreden bij de boerenprotesten op het viaduct boven de A4. Zijn rol in de komst van 225 vluchtelingen zorgde wel voor kritiek, met name bij tegenstanders van de azc-locatie aan de Harnaschdreef. Bij een rumoerige bewonersavond over dit plan werd naar hem geroepen: 'Rot op naar Rotterdam, mafkees'.
Zoals gepland vertrok Van Hemmen in december vorig jaar; hij werd opgevolgd door Fenna Noordermeer.

WOS

Frank ten Have, wethouder
Het overlijden van oud-wethouder Hans Horlings in april 2020 aan de gevolgen van het coronavirus kwam als een grote schok. Het CDA kwam al snel met een opvolger: Frank ten Have, net als Horlings afkomstig uit Voorschoten. Ten Have had veertien jaar ervaring (zes als wethouder) in de politiek in die gemeente, was actief als persoonlijk medewerker van Kamerleden, werkzaam bij het ministerie van Financiën en heeft uitgebreide ervaring bij de overheid als adviseur op het gebied van gebiedsontwikkeling en grondexploitaties. Er werd wel eens gezegd dat Ten Have 'overgekwalificeerd' was voor een gemeente als Midden-Delfland.

Ten Have bleef ook na de verkiezingen van 2022 aan, maar diende aan het einde van dat jaar plotseling zijn ontslag in. "Kort gezegd, ervaar ik in deze nieuwe bestuursperiode een onvoldoende vruchtbare samenwerking waardoor ik persoonlijk steeds minder in staat ben een zinvolle en constructieve bijdrage te leveren. Daarbij komt dat ik persoonlijk in toenemende mate moeite heb met een door mij gevoeld gebrek aan bestuurlijke daadkracht en openstelling naar de samenleving op een aantal belangrijke dossiers."
Ten Have nam in december 2022 afscheid en werd opgevolgd door Fred Voskamp.

Gemeente Midden-Delfland

Wendy Renzen, wethouder
Was bezig aan haar tweede periode als wethouder, met in haar portefeuille onder meer Wonen. Hoewel er wel wat kritiek was over de voortgang op dat dossier, was er over het algemeen tevredenheid over haar functioneren. Toch vertrok de wethouder voortijdig, in oktober vorig jaar.

Aan het einde van de raadsvergadering over de komst van 225 vluchtelingen naar de Harnaschdreef in Den Hoorn, kondigde haar partij (de VVD) aan per direct uit de coalitie te stappen. Renzen zou aanvankelijk nog tot het kerstreces aanblijven, maar stopte toch eerder. "Inmiddels is het mij duidelijk geworden dat er politiek onvoldoende draagvlak is voor mijn nog tijdelijke aanblijven", was de mededeling. Niet veel later bleek dat er ook een motie van wantrouwen onderweg was vanuit CDA, OGP en D66.
Die laatste drie partijen vormen nu het college. De plek van Renzen werd dinsdagavond opgevuld door OGP'er Bart de Leede.

Vreemde eend

Kijkend naar heel Zuid-Holland is Midden-Delfland op zich een vreemde eend in de bijt, zo blijkt uit cijfers die de WOS heeft opgevraagd bij onderzoeks- en participatiebureau Invior. Alleen in Wassenaar waren na de verkiezingen van 2022 meer wisselingen in het college van B en W. Al na een half jaar stapte de VVD - de grootste partij - daar uit de coalitie, waardoor er geen meerderheid was. Er kwam in maart vorig jaar een nieuwe coalitie - wel met de VVD, maar verder met andere coalitiepartners - en er werden vijf nieuwe wethouders geïnstalleerd.

Verder stapten zowel in Westland als in Rotterdam eveneens twee wethouders op, maar omdat de colleges van B en W in die gemeenten uit meer leden bestaan, heeft dat relatief minder impact dan in Midden-Delfland.

In 30 van de 50 gemeenten in Zuid-Holland is na de collegevorming in 2022 tenminste één lid van het dagelijks bestuur vervangen. In 13 gevallen kwam er alleen een nieuwe (waarnemend) burgemeester. Dat is bijvoorbeeld het geval in Maassluis, waar Edo Haan begin vorig jaar vertrok en werd opgevolgd door Gregor Rensen. In 4 gemeenten vertrok zowel de burgemeester en ten minste één wethouder.

Onder vuur, andere baan en ziekte

De redenen waarom wethouders zijn vertrokken, lopen zeer uiteen. Uit een inventarisatie van de WOS blijkt dat drie wethouders vervangen zijn, omdat ze ziek zijn of waren. Vier wethouders stapten op om persoonlijke redenen. Eén wethouder werd burgemeester in een andere gemeente, drie anderen kregen een andere baan buiten de politiek. Vijf wethouders traden af vanwege politieke redenen, bijvoorbeeld omdat ze onder vuur lagen op één of meerdere dossiers. En er was een wethouder die 'domme' uitlatingen had gedaan op sociale media over de oorlog in Israël. Zijn positie was daardoor onhoudbaar geworden.

Westland

Ook Westland kent sinds deze week weer een compleet college. Woensdagavond is Peter Valstar geïnstalleerd als nieuwe VVD-wethouder; hij is de opvolger van Pieter Varekamp.

Varekamp was na Barend Rombout (Westland Verstandig) de tweede wethouder die voortijdig opstapte. Tegen Rombout was tijdens een raadsvergadering in juni vorig jaar een motie van wantrouwen aangenomen, nadat er al langer discussie was over zijn functioneren. Een dag later stapte de wethouder zelf op. Rombout lag ernstig onder vuur op het dossier rond de komst van een tweede Berkenflat in 's-Gravenzande. Ook was er veel kritiek op zijn rol in het herstellen van het aantal uren huishoudelijke hulp bij mensen die deze hulp op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) ontvangen. Rombout is vrij snel na zijn opstappen opgevolgd door Carlieke van Staalduinen.

Deze maand stopte Varekamp ermee. "Voor mij is het lastig om in het huidig politieke klimaat te bouwen aan een beter Westland", was zijn eigen verklaring. Maar ook op de VVD-wethouder was al langer kritiek. Het ging dan met name om wegenprojecten en recent de onderhandelingen over de mogelijke aankoop van het zogenoemde HOT-perceel aan de Middel Broekweg in Honselersdijk.

Thierry Schut