Streekhistorie: Zeeslepers herdacht

Het industrieterrein Nieuwe Waterweg ligt achter het 'hotel in ontwikkeling', het voormalige gebouw van L. Smit & Co's Internationale Sleepdienst aan de Govert van Wijnkade. In de straatnamen zijn Maassluise sleepboten van Smit herdacht. Namen zoals Roode Zee, Noordzee, Zwarte Zee verwijzen dus niet naar de genoemde oceanen, maar naar scheepsnamen. Drie van de zeeslepers van Smit vergingen in 1940-1945 door oorlogsgeweld. De zeeslepers waren in actieve dienst voor de geallieerden.

De Noordzee, die onder nr. BV 37 in Zeeland voer, kreeg opdracht op te stomen naar Engeland. Op de Westerschelde bij Zoutelande liep het schip op 14 mei 1940 op een mijn en zonk. Daarbij kwamen elf opvarenden om.



Sleepboot de Roode Zee in de buitenhaven langs de Burg. de Jonghkade. Gebouwd in 1938 bij L. Smit & Zoon in Kinderdijk.

De Roode Zee (in de oude schrijfwijze, met twee o's) had een caisson op sleep voor de noodhaven bij Arromanches tijdens de invasie. Op 24 april 1944 sloeg het lot toe. Ter hoogte van Dungeness, in het Kanaal, werd het schip door de Duitse motortorpedoboot S 100 getorpedeerd. Hierbij kwam de gehele bemanning om het leven.



Gedurende de oorlog lagen er regelmatig enkele motortorpedoboten, door de Duitsers Schnellboote genoemd, in de haven van Maassluis. Dikwijls hebben we tegen elkaar gezegd dat wellicht op deze boten de luchtaanvallen waren gericht.

De Lauwerzee (door een speling van het lot zonder de verwachte s in de naam) voer onder nr. BV 39. Op 3 oktober 1940 was de sleper met het Engelse kabelschip 'Lady of the Isle' vertrokken van Falmouth. Een uur buitengaats was er een zware ontploffing op het kabelschip. Het vloog in stukken en zonk. De Lauwerzee haalde de sleeptros in en wilde koers zetten naar Plymouth. Plots was er een zware ontploffing op het voorschip en begon de sleepboot zwaar te hellen. Het schip zonk waarbij 12 opvarenden, waaronder 10 Maassluizers, om het leven kwamen. Eén opvarende werd gered.



Ansichtkaart van de Buitenhaven in 1928 met een aantal stoomsleepboten. Langs de Govert van Wijkade liggen de Witte Zee en de Lauwerzee.

Toen de straten van het industriegebied Nieuwe Waterweg namen van sleepboten kregen, heeft de Historische Vereniging Maassluis ervoor gepleit om de straatnaamborden van de Roode Zee en Noordzee te voorzien van een extra bord. Daarop staat dat de sleepboot door oorlogsgeweld is gebleven.



Met de bouw van de woonwijk Het Balkon kreeg ook de Lauwerzee (zonder s) een straatnaam, naast de school. Men vond het logisch, dat onderbord, maar het duurde jaren voordat het er kwam. De Noordzee en de Roode waren al van een extra vermelding voorzien. En opeens, in juli 2017, was daar het onderbord van de Lauwerzee.

We weten niet waarom het zo lang heeft geduurd, maar de Historische Vereniging Maassluis is er blij mee. Zo blijft de herinnering bewaard aan de twee schepen die op een mijn liepen en het derde dat werd getorpedeerd.

Auteur: Ineke Vink van de Historische Vereniging Maassluis